اثر تنش خشکی، مصرف تلفیقی کودهای شیمیایی و آلی و روش کاشت بذر بر عملکرد علوفه ذرت سیلویی (.zea mays l) سینگل کراس 704

به منظور ارزیابی واکنش صفات فیزیولوژیک و عملکرد علوفه ذرت سیلویی به مصرف تلفیقی کود شیمیایی نیتروژن و کمپوست بقایای نیشکر و روش کاشت در شرایط تنش خشکی، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1400 در شهرستان رامهرمز استان خوزستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری پس از تخلیه 30 درصد (بدون تنش، شاهد)، 50 درصد (تنش ملایم) و 70 درصد رطوبت قابل دسترس خاک (تنش شدید) (کرت‌های اصلی)، تیمارهای کودی شامل 100 درصد نیاز کودی نیتروژن، 75 درصد نیتروژن+ 25 درصد کمپوست، 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد کمپوست، 25 درصد نیتروژن+ 75 درصد کمپوست و 100 درصد کمپوست (کرت‌های فرعی) و روش کاشت در بالای پشته و کف جوی (کرت‌های فرعی فرعی) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد علوفه خشک در تیمارهای تنش خشکی ملایم و شدید (به‌ترتیب 20193 و 13774 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 50 درصد نیتروژن+ 50 درصد کمپوست و کاشت در کف جوی بدست آمد. بیشترین محتوای کلروفیل در شرایط بدون تنش (4.3 میلی‌گرم بر گرم وزن تر برگ) در تیمار 100 درصد نیتروژن و کاشت در کف جوی و در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید (به ترتیب 2.8 و 2.5 میلی‌گرم بر گرم وزن تر برگ) در تیمار50 درصد نیتروژن+ 50 درصد کمپوست و کاشت در کف جوی به دست آمد. محتوای آب نسبی برگ و پایداری غشای سلول در شرایط آبیاری مطلوب در بین تیمارهای کودی اختلاف زیادی نداشتند، اما در شرایط تنش‌های ملایم و شدید، تیمارهای تلفیقی نسبت به تیمارهای کاملا شیمیایی و آلی و حتی تیمار کمتر از 50 درصد کمپوست، برتر بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که در شرایط تنش خشکی، مصرف تلفیقی کود نیتروژن و کمپوست و کاشت در کف جوی به علت بهبود شرایط رشد گیاه، از کاهش اغلب صفات فیزیولوژیک و عملکرد علوفه گیاه ذرت جلوگیری کرد. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق به‌نظر می‌رسد که در شرایط تنش خشکی و کمبود منابع آبی و حتی در شرایط بدون تنش، مصرف مقادیر بهینه کمپوست بقایای نیشکر به عنوان یک نهاده آلی بوم‌سازگار و روش کاشت در کف جوی می‌تواند باعث بهبود رشد و عملکرد علوفه ذرت شود.  

effect of drought stress, integrated application of chemical and organic fertilizers and seed sowing method on forage yield of silage maize (zea mays l. cv. sc704)

introduction: as one of the most important crops in khuzestan, iran, forage maize production faces limitations such as deficincy of water resources in summer, low soil organic matter content, heavy soil texture and soil salinity, which can be resolved by appropriated nutrition management and planting method to reduce some of these problems. to improve soil fertility, integrated application of chemical and organic fertilizers is eco-friendly and economically sustainable. the integarated application of organic and biological fertilizers in combiation with chemical fertilizers is an important integrated plant nutrition management strategy for sustainable productivity and production in cropping systems.materials and methods: to evaluate the physiological traits and yield of silage maize with with integrated application of nitrogen fertilizer and sugarcane residue compost and seed sowing method under drought stress conditions, a field experiment was carried out in split split plot layout in randomized complete block design with three replications in 2021 summer in ramhormoz, khuzestan province, iran. treatments included irrigation after 30% (non-stress), 50% (moderate stress) and 70% (severe stress) deplation of available soil water (main plots), fertilizer treatments included 100% of nitrogen fertilizer requirement; 75% nitrogen + 25% compost, 50% nitrogen + 50% compost, 25% nitrogen + 75% compost and 100% compost (sub plots) and sowing methods, top of beds and in furrows (sub-sub plots). samples of fresh forage were used to determine the relative water content (rwc), dry matter content and the dry forage yield. the leaf greenness index (spad) was measured using a portable chlorophyll meter at the 50% flowering stage on the fully developed leaf. forage quality traits were measured using near infrared spectroscopy (nir).results: the results showed that the highest values of spad, chlorophyll a, chlorophyll b, rwc and cell membrane stability were obtained in 100% chemical fertilizer treatment under well irrigated condition. however, under modeate and severe drought stress conditions, combination of chemical and organic treatments with the 50% nitrogen and 50% compost of sugarcane residues had higher values. the maximum dry forage yield was obtained under well irrigated treatment, 100% chemical fertilizer and in furrow seed sowing. however, under moderate and severe stress conditions, the highest dry matter yield were obtained in integrated fertilizer application treatments and in furrow sowing. the lowest dry forage yiled was obtained in 100% organic fertilizer treatment and sowing on top of the bed. under mild and even severe stress conditions, in furrow sowing method in comparison with the top of the bed, the effect of drought stress was mitigated, mainly due to better and longer condition for uptake of moisture and nutrients available for maize plants. conclusion: according to the results, it can be concluded that in furrow sowing method, better moisture could be preserved for longer time and optimal application of sugarcane compost as an organic input can improve the physical, chemical and biological properties of the soil, thus providing nutrients, especially nitrogen, and their slow release during the plant growth period which in turn may reduce the negative effect of drought stress and improve growth and yield of forage maize under the conditions of khuzestan province.