واکنش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژرم‌پلاسم وحشی و زراعی نخود (.cicer spp) به تنش سرما

این تحقیق به منظور بررسی واکنش های فیزیولوژیکی و بیوشیمایی ژنوتیپ های نخود به تنش سرما و شناسایی ژنوتیپ های متحمل در شرایط مزرعه و کنترل شده اجرا شد. در این تحقیق، 10 ژنوتیپ نخود زراعی (l.cicer arietinum)، هشت ژنوتیپ نخود وحشی (cicer reticulatum) و دو شاهد حساس (لاین ilc533) و متحمل به سرما (رقم سارال) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (99-1398 و 1400-1399) به صورت دیم در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سارال کردستان مورد ارزیابی قرار گرفته و صفات مورفولوژیک و فنولوژیک آنها یادداشت برداری شدند. ژنوتیپ های نخود مورد ارزیابی در شرایط کنترل شده در اطاقک رشد در شرایط کاهش تدریجی دما نیز کشت شده و صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک آن ها ثبت شدند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های نخود مورد ارزیابی از لحاظ میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز، نشت الکترولیت ها و محتوای کلروفیل b، تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند. بر اساس نتایج تجزیه مسیر، وزن 100 دانه و پس از آن پایداری غشاء و میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز، بیشترین اثر مستقیم و مثبت را بر عملکرد دانه داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که ژنوتیپ های پرمحصول flip 11-86c 889/6کیلوگرم در هکتار و flip 11-03c (795/7کیلوگرم در هکتار) که در آزمایش مزرعه ای برتر بودند، در شرایط کنترل شدهنیز دارای نمره تحمل به سرما برابر با 3 و شاخص نشت الکترولیت ها متوسط بوده و به عنوان ژنوتیپ های برتر از نظر تحمل به سرما شناخته شدند.

physiological and biochemical responses of wild and cultivated chickpea (cicer spp.) germplasm to cold stress

this study was conducted to investigate the physiological and biochemical responses of wild and cultivated chickpea germplasm to cold stress, and to identify cold tolerant genotypes in field and controlled conditions. twenty chickpea genotype including; 10 of cultivated chickpea (cicer arietinum l.) genotypes, eight wild chickpea (cicer reticulatum) genotypes, and two cold-sensitive ilc 533 line and cold-tolerant (cv. saral) controls were evaluated using randomized complete block design with three replications in the dry conditions of saral agricultural research station, kurdistan, iran, in two cropping seasons (2019-20 and 2020-21). agronomic and phenological traits were measured and recorded. meanwhile, the chickpea genotypes were subjected to a gradual decrease in temperature in the growth chamber under controlled environment, and their biochemical and physiological traits were measured and recorded. analysis variance showed that chickpea genotypes had significant differences for physiological traits such as peroxidase activity, electrolyte leakage and chlorophyll b content. path analysis revealed that 100 seed weight traits followed by membrane stability and peroxidase activity had the most direct and positive effect on seed yield. the results of this experiment showed that high-yielding genotypes such as flip 11-86c (889.62 kg.ha-1) and flip 11-03c (795.72 kg ha-1) had cold tolerance rating score  of three and moderate electrolyte leakage index, and were selected as superior cold tolerant genotypes.