شناسایی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با صفات زراعی و ریخت‌شناسی در جمعیت‌های وحشی گندم‌ اینکورن (.triticum boeoticum l)

این پژوهش با هدف شناسایی نشانگرهای ریزماهواره مرتبط با صفات زراعی- ریختی در جمعیت های وحشی گندم اینکورن جمع آوری شده از غرب ایران انجام شد. مواد گیاهی شامل 163 ژنوتیپ گندم اینکورن گزینش شده از 664 نمونه جمع آوری شده از 34 ناحیه در استان های ایلام، کرمانشاه و کردستان بود. صفات طول برگ، عرض برگ، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، روز تا گلدهی، تعداد سنبله در بوته و عملکرد دانه طی دو سال زراعی (94-1393 و 95- 1394) ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها در دو سال آزمایش برای اکثر صفات مورد مطالعه معنی دار بود. ارزیابی ژنتیکی با استفاده از 21 نشانگر ریزماهواره معرفی شده روی ژنوم a گندم نان (هر کروموزوم سه جفت آغازگر) انجام شد. نتایج نشان دادکه 19 جفت آغازگر در 163 ژنوتیپ منتخب، انتقال پذبر بوده و تکثیر شدند. بر اساس نتایج تحلیل ساختار ژنتیکی جمعیت، چهار زیرجمعیت شناسایی شدند. در تجزیه ارتباط نشانگر-صفت با در نظر گرفتن ماتریس ضرایب ساختار جمعیت مشخص شد که در هر دو مدل glm و mlm تعداد 87 ارتباط صفت- نشانگر ریزماهواره بسیار معنی دار بودند. در مجموع 89 درصد از نشانگرها در شناسایی جایگاه های آللی ژنوم گندم اینکورن برای 12 صفت مورد مطالعه نقش داشتند. نتایج کلی این تحقیق نشان داد که استفاده توام از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی ریزماهواره علاوه بر شناسایی تنوع ژنتیکی گندم های اینکورن، برای شناسایی نشانگرهای پیوسته با صفات مهم زراعی در برنامه های به نژادی نیز قابل استفاده هستند.

identification of microsatellite markers associated with agronomic and morphological traits in wild einkorn wheat (triticum boeoticum l.) populations

this study was carried out to investigate the relationship between microsatellite markers and some agronomic and morphological traits in wild einkorn wheat populations collected from western parts of iran. plant materials included 163 wild einkorn wheat accessions selected from 664 samples collected from 34 regions in of ilam, kermanshah and kurdistan provinces. seeds of selected accessions were grown in the field and the following agronomic and morphological traits were evaluated and scored in 2014-15 and 2015-16 cropping seasons: leaf length, leaf width, plant height, peduncle length, spike length, number of spikes.plant-1, number of grains.spike-1, 1000 grain weight, days to flowering, days to physiological maturity, grain yield and weight.plant-1. analysis of variance showed significant differences among genotypes across two cropping seasons for most of the measured phenotypic traits. the genotypic evaluation was performed using 19 microsatellites (ssr) markers on the selected 163 accessions. according to the results of k statistics and two-dimensional graphics based on ssr markers, four possible sub-populations in the germplasm of wild einkorn wheat were identified. eventually, association analysis was performed using the population structure matrix and statistical models of glm and mlm. the results showed that based on the glm and mlm models 87 ssr marker-trait relationships were highly significant. also 89% markers played roles in identifying allelic locations on the chromosomes for 12 studied traits. in conclusion, the results of this study revealed that integrated uses of agronomic and morphological traits with ssr markers could be useful in evaluating of genetic diversity of wild einkorn wheat and is beneficial for identifing markers associated with important agronomic traits in breeding programs.