ارزیابی اثر پراکنش مکانی علف‌های هرز بر عملکرد دانه عدس (.lens culinaris l) در شرایط دیم

علف های هرز یکی از مهم ترین عوامل کاهش عملکرد در گیاهان خانواده بقولات هستند، بنابراین آگاهی از برهمکنش علف های هرز و گیاه زراعی و نیز شناخت الگوی نوسانات مکانی آن ها در مزرعه برای کاهش خسارت آنها بر گیاهان زراعی حائز اهمیت است. به منظور ارزیابی اثر علف های هرز بر عملکرد دانه عدس و بررسی الگوی توزیع مکانی آن ها، آزمایشی طی سال زراعی 951394 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اجرا شد. نمونه برداری سیستماتیک از صفات و شاخص های علف های هرز شامل تراکم، درصد تاج پوشش، ارتفاع و وزن خشک بوته و گیاه عدس شامل درصد تاج پوشش و عملکرد دانه در دو مرحله قبل از گلدهی و در زمان رسیدگی فیزیولوژیکی عدس انجام شد. روابط بین علف های هرز و عملکرد دانه عدس با استفاده از روابط رگرسیونی و نقشه های مربوط به صفات علف های هرز و عدس نیز با استفاده از روش درون یابی کریجینگ استخراج شدند. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم و درصد تاج پوشش علف های هرز از صفر تا 10 (بوته در متر مربع و یا درصد) عمکرد عدس به ترتیب 2/6 و 7/6 گرم در متر مربع کاهش یافت. افزایش وزن خشک علف علف های هرز از صفر تا 10 گرم در متر مربع منجر به کاهش عملکرد عدس به مقدار 4/2 گرم در متر مربع شد. نقشه های توزیع مکانی نیز نشان دهنده تغییرات مکانی عملکرد دانه عدس تحت تاثیر علف های هرز بود. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از نقشه های مکانی صفات و شاخص های علف های هرز و عدس در کنار روش های مرسوم، روش تکمیلی دقیق و مناسبی جهت درک و تفسیر بهتر روابط بین آن ها است.

Evaluation of the effect of spatial distribution of weeds on seed yield of lentil (Lens culinaris L.) in rainfed conditions

Weeds are one of the most important factors in reducing yield in legumes crops. Therefore, awareness of the interaction between weeds and crops as well as identification of their spatial variation pattern in the field is important. To investigate the the effect of weeds on seed yield of lentil, and also to study the spatial distribution pattern of weeds under rainfed conditions, a field experiment was conducted in research field of agricultural and natural resources campus, Razi University, Kermanshah, Iran, in 2016. Systematic samplings and measuremnts weeds characteristics (density, canopy percentage, height and dry weight) and lentil (canopy percentage and seed yield) were carried out in two stages; preflowering and physiological maturity of lentil. The relationships between weeds and lentil were studied using regression and maps of weeds and lentil traits using Kriging interpolation method. The results showed that by increasing the density and canopy percentage of weeds from 0 to 10 (plants.m2 or percentage), the seed yield of lentil decreased by 6.2 and 6.7 g.m2, respectively. Furthermore, increasing weeds dry matter from 0 to 10 g.m2 led to a decrease in lentil seed yield by 2.4 g.m2. The spatial distribution maps also clearly showed the spatial variations of seed yield under the influence of weeds. In conclusion, the results of this study showed that spatial maps of weeds and lentil traits distributionas well as conventional statistical methods are complementary and accurate method for better understanding of the relationships between them.