اثر کشت نشایی و هیدروپرایمینگ بذر بر عملکرد دانه ذرت (.zea mays l) در کشت دوم در منطقه معتدل کرمانشاه

به منظور صرفه جویی در آب، ایجاد مزرعه با سبز مطلوب، رسیدگی زودتر و افزایش عملکرد دانه در کشت نشایی ذرت، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی ماهیدشت (کرمانشاه) در سال های 1396 و 1397 اجرا شد.تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از تاریخ کاشت (10 و 20 تیر) که در کرت های اصلی و سه روش کاشت (نشاکاری، کاشت مستقیم بذر هیدروپرایم شده و بدون هیدروپرایم) و دو رقم هیبرید سینگل کراس 704 و 260 که به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر روش های کاشت بر ارتفاع بوته، ارتفاع بلال از سطح زمین بلال، روز تا گرده افشانی و ظهور ابریشم ها، رطوبت دانه و درصد چوب بلال در سطح احتمال یک درصد و بر تعداد ردیف دانه در بلال در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. اثر رقم بر ارتفاع بلال در سطح احتمال پنج درصد و بر تعداد روز تا ظهور دانه گرده و ظهور ابریشم ها و عملکرد دانه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. عملکرد دانه در تاریخ کاشت 10 تیر 17 درصد بیش از تاریخ کاشت 20 تیر بود. عملکرد دانه در تیمارهای کشت نشایی و هیدروپرایمینگ بذر به ترتیب دو و شش درصد برتر از کاشت مستقیم بذر بود (به ترتیب 10466 و 10899 و 10300 کیلوگرم در هکتار). بیشترین عملکرد دانه هیبریدهای 704 و 260 در تاریخ کاشت 10 تیر در کشت نشایی (به ترتیب 12203 و 10276 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه هیبریدهای 704 و 260 در تاریخ کاشت 10 تیر در تیمار هیدروپرایمینگ بذر (به ترتیب 11789 و 10153 کیلوگرم در هکتار). روش کشت نشایی باعث زودرسی هیبریدهای ذرت (12 روز) شد. بر اساس نتایج این آزمایش، در صورت فراهمی کمتر آب برای تولید ذرت دانه ای در منطقه (حدود چهار نوبت)، کشت نشایی هیبرید 260 مناسب تر خواهد بود.

Effect of transplanting and seed hydropriming on grain yield of maize (Zea mays L.) as second crop in temperate region of Kermanshah, Iran

To save water, get suitable establishment, shorten growth duration and increase grain yield of maize, this experiment was conducted as split plot factorial arrangement in randomized complete block design with three replications at Mahidshat research station (Kermanshah, Iran) in 2017 and 2018 growing season. Two planting dates (10th and 20th of July) were assigned to main plots, and a combination of planting methods including; direct seeding, hydroprimed seed and transplanting with two maize hybrids (KSC 704 and KSC 260) as factorial arrangement were randomized in sub plots. Resultsof combined analysis of variance showed that the effect of planting methods (direct seeding, hydroperimed seed and transplanting) was significant (P < 0.01) on plant height and ear, number of days to silk emergence and tasseling, grain moisture content and cob percentage and (P < 0.05) on number of grain per row. Grain yield in the first planting date (July 10) was 17% higher than the second planting date. Gain yield in transplanting (10466 kg.ha1) and hydroprimed seed (10899 kg.ha1) methods was higher than direct seeding (10300 kg.ha1) by 2 and 6%, respectively. The highest grain yield of KSC 704 (12203.3 kg.ha1) and KSC260 (10276.4 kg.ha1) obtained in the first planting date.Grain yield in the first planting date in hydroprimed seed of KSC 704 and KSC 260 was 11789 kg.ha1 and 10153 kg.ha1, respectively. Transplanting method caused early maturity of maize hybrids by 12 days. In general, under water shortage condition KSC 260 hybrid and transplanting would be more suitable.