اثر روش‌های خاک‌ورزی و کاشت بر ویژگی‌های فیزیکی خاک، عملکرد دانه و راندمان تبدیل برنج (.oryza sativa l) رقم هاشمی

به منظور بررسی اثر روش های خاک ورزی وکاشت بر ویژگی های خاک، عملکرد دانه و خصوصیات تبدیل برنج، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 1396 و 1397 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل روش های خاک ورزی در سه سطح؛ روتاری تراکتوری، خاک همزن مرسوم تیلری و پادلر دوار تیلری، به عنوان عامل اصلی و روش های کاشت در سه سطح؛ نشاکاری دستی، نشاکاری با ماشین نشاکار و کاشت مستقیم بذر در خاک غرقاب، به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که تیمارهای خاک ورزی اثر معنی داری بر عمق نفوذ مخروط سقوطی و چگالی خاک داشتند. بیشترین عمق نفوذ مخروط سقوطی (10.86 سانتی متر) و کمترین چگالی ظاهری (0.86 گرم بر سانتی متر مکعب) در خاک ورزی با روتاری تراکتوری بدست آمد. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع بوته (144.01 سانتی متر) و تعداد پنجه (344 پنجه در مترمربع) در کاشت مستقیم بذر به طور معنی داری بیشتر از روش های کاشت نشاکاری ماشینی و دستی بود. بالاترین شاخص برداشت و مقاومت فشاری (به ترتیب 49.2 درصد و 5.73 نیوتن) در نشاکاری ماشینی بدست آمد که تفاوت معنی داری با کاشت مستقیم بذر و نشاکاری دستی داشت. حداکثر تعداد خوشه در متر مربع در کاشت مستقیم بذر (288 خوشه در متر مربع) و نشاکاری ماشینی (284 خوشه در متر مربع) بدست آمد که با نشاکاری دستی (261 خوشه در مترمربع) تفاوت معنی داری داشت. روش های خاک ورزی، کاشت و برهمکنش آنها اثر معنی داری بر میزان دانه های سالم، خرد و راندمان تبدیل نداشتند. نتایج این آزمایش نشان داد که در خاک ورزی با استفاده خاک همزن های تیلری و روش های کاشت نشاکاری ماشینی و کاشت مستقیم بذر می توان علاوه بر حفظ ویژگی های فیزیکی خاک، عملکرد دانه مناسبی در برنج بدست آورد.

Effect of tillage and planting methods on soil physical properties, grain yieldand milling recovery of rice (Oryza sativa L. cv. Hashemi)

To evaluate the effects of tillage and planting systems on soil physical properties, grain yied and its components, and milling recovery of rice (cv. Hashemi), an experiment was conducted at Rice Research Institute of Iran in 2017 and 2018 cropping seasonsusing split plot arrangements in randomized complete block design with three replications. The experimental factors were; tillage methods (main plots) at three levels (rotary tractor, power tiller conventional puddler and power tiller rotary puddler), planting methods (sub plots) in three levels (manual transplanting, mechanized transplanting and direct seeding). Results of combined analysis of variance showed that fallcone penetration depth and bulk density were significantly affected by tillage methods. Maximum penetration depth of fallcone (10.86 cm) and minimum bulk density (0.86 g.cm3) were observed in tillage rotary tractor.Plant height (144.01 cm) and number of tillers per m2 (344 tillers.m2) in direct seeding were significantly higher than mechanized and manual transplanting methods. Maximum harvest index (49.29%) and pushing resistance (5.73 N) in mechanized transplanting was significantly diffirent in comparison to manual transplanting and direct seeding. Maximum number of panicles.m2 obtained in direct seeding (288 panicles.m2) followed by mechanized transplanting (284 panicles.m2) which were significantly diffirent from panicle number per unit area in manual transplanting (261 panicles.m2). Effect of tillage methods, planting methods and their interaction on head rice, broken rice and milling recovery were not significant. It can be concluded that power tiller puddler, mechanized transplanting and direct seeding may improve grain yield components with maintaining the the soil physical properties.