اثر منبع کود نیتروژن بر عملکرد و اسانس ریحان (.ocimum basilicum l) و عملکرد ذرت علوفه‌ای (.zea mays l) در کشت مخلوط

به منظور ارزیابی اثر منبع کود نیتروژن بر عملکرد و کیفیت ریحان و محصول علوفه ذرت در کشت مخلوط (سری افزایشی)، آزمایشی در طی سال های زراعی 93-1392 و 94-1393 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه لرستان اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود نیتروژن در چهار سطح: عدم مصرف کود (شاهد)، کود نیتروژن، کود زیستی نیتروکسین و مصرف تلفیقی (50 درصد کود نیتروژن + نیتروکسین) و نسبت های کاشت شامل: کشت خالص ریحان (رقم مبارکه)، کشت خالص ذرت علوفه ای (رقم سینگل کراس 704)، کشت مخلوط ذرت علوفه ای+ 25 درصد ریحان، کشت مخلوط ذرت علوفه ای+50 درصد ریحان، کشت مخلوط ذرت علوفه ای+ 75 درصد ریحان و کشت مخلوط ذرت علوفه ای+100 درصد ریحان بودند. نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک ریحان (3921.9 کیلوگرم در هکتار) مربوط به کشت خالص ریحان همراه با مصرف کود نیتروژن در برداشت دوم و در سال دوم آزمایش بود. بیشترین وزن خشک علوفه ذرت (19220 کیلوگرم در هکتار) نیز از کشت خالص ذرت بدست آمد. مصرف تلفیقی 50 درصد کود نیتروژن + نیتروکسین در کشت مخلوط باعث افزایش عملکرد زیستی و اسانس گیاه ریحان شد. بیشترین میزان نسبت برابری زمین (1.56) در هر دو سال زراعی مربوط به کشت مخلوط ذرت علوفه ای +100 درصد ریحان همراه با مصرف کود زیستی نیتروکسین بود. نتایج این آزمایش نشان داد که حذف نیمی از کود شیمیایی نیتروژن و جایگزین کردن آن با کود زیستی نیتروکسین، راهکار مناسبی برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی در کشت مخلوط ریحان و ذرت علوفه ای و در راستای اهداف کشاورزی پایدار می باشد.

Effect of nitrogen fertilizer source on yield and essential oil content of sweet basil (Ocimum basilicum L.) and forage maize (Zea mays L.) yield in intercropping

To evaluate the effect of nitrogen sources on yield and quality of sweet basil and forage maize under intercropping (additive series), a field experiment was carried out at the experimental field of faculty of agriculture, Lorestan University, Khorramabad, Iran, in 20132014 and 20142015 growing seasons. Experimental treatments were arranged as factorial in randomized complete block design with three replications. Experimental treatments included: without fertilizer (Control), 100% chemical fertilizer (N), biofertilizer (Nitroxin), integration of biofertilizer + 50% chemical fertilizer, and cropping patterns consisted of; sole cropping sweet basil and forage maize and the additive intercropping of maize + 25% sweet basil, maize + 50% sweet basil, maize + 75% sweet basil and maize + 100% sweet basil. Mean comparisons showed that in the second year sole cropping of sweet basil with 100% chemical fertilizer in second harvest had the highest total dry weight (3921.9 kg.ha1). Among cropping systems the highest total dry weight (19220 kg.ha1) was obtained from sole cropping of forage maize. Application of the integration of Nitroxin + 50% nitrogen chemical fertilizer in intercropping produced reasonable biological yield and essential oil yield, and did not show a remarkable difference with nitrogen chemical fertilizer. The highest LER (1.566) belonged to maize + 100% sweet basil with biofertilizer. The results showed that using the integration of biofertilizer + 50% chemical fertilizer can be considered as an enviromnetfriendly approach to reduce the consumption of chemical fertilizers in support of sustainable agriculture.