اثر پرایمینگ بذر و محلول‌پاشی اکسین و سیتوکینین بر رشد و عملکرد دانه گندم (triticum aestivum l.) در شرایط اقلیمی اهواز

به منظور ارزیابی اثر پرایمینگ بذر و محلول پاشی اکسین و سیتوکینین بر عملکرد دانه گندم رقم چمران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سال های زراعی 95-1394 و 96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ بذر (در دوسطح؛ هیدروپرایمینگ و بدون پرایمینگ) و محلول پاشی تنظیم کنندهای رشد اکسین و سیتوکینین (در نه سطح در یک و دو هفته پس از گلدهی) بودند. نتایج نشان داد که هیدروپرایمینگ بذر باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه تا هشت درصد نسبت به شاهد بدون پرایمینگ شد (به ترتیب 7030 و 6507 کیلوگرم در هکتار). محلول پاشی اکسین و سیتوکینین بر فتوسنتز و پروتئین های محلول برگ پرچم اثر مثبت داشت. بعلاوه تعداد سلول های آندوسپرم دانه در این تیمارها افزایش داشتتد. بیشترین تاثیر در افزایش قدرت منبع در محلول پاشی سیتوکینین در هر دو زمان محلول پاشی مشاهده شد. سرعت پر شدن دانه نیز در محلول پاشی سیتوکینین سیتوکینین بیشتر بود (1.79 میلی گرم در دانه در روز) بود. عملکرد دانه در تیمار محلول پاشی سیتوکینین در هر دو مرحله (7891 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با عدم محلول پاشی، 24.7 درصد بیشتر بود. نتایج این آزمایش نشان داد که پرایمینگ بذر باعث افزایش تعداد سنبله ها در واحد سطح شد. محلول پاشی اکسین و سیتوکینین نیز با افزایش قدرت منبع و مخزن، می توانند باعث افزایش عملکرد دانه گندم شوند.

Effect of seed priming and application of cytokinin and auxin on growth and grain yield of wheat (Triticum aestivum L.) under Ahvaz climatic conditions

To evaluate the effect of seed priming and application of cytokinin and auxin on grain yield wheat cv. Chamran, an experiment was carried out in Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran, in 201516 and 201617 growing seasons. This experiment was carried out as factorial arrangement in randomized complete block design with three replications. Experiment was carried out in a factorial arrangement based on randomized complete block design with three replications. Treatments included seed priming (hydropriming and control) and plant growth regulators application (nine cytokinin and auxin application levels at one and two weeks after anthesis). The results showed that hydropriming significantly increased grain yield by about 8% in comparison with control (7030 and 6507 kg.ha1, respectively). Application of cytokinin and auxin hormones had positive effect on photosynthesis and soluble proteins of flag leaf. In addition, number of endosperm cells was also increased by application of growth regulators. The highest effect on increasing source strength was observed in application of cytokinin in both times of foliar application. Grain filling rate was also significantly highest, about 1.79 mg grain1 day1, in cytokinincytokinin foliar application, followed by auxincytokinin. Grain yield in cytokinincytokinin (7891 kg.ha1) increased by 24.7% in comparison with control. Interaction effect of seed priming × plant growth regulator application was not significant for any traits. Results of this experiment showed that seed priming increased number of spike per.m2. Foliar application of auxin and cytokinin also may increase grain yield of wheat through enhancing of source and sink strength.