ارزیابی پایداری عملکرد دانه لاین‌های امید بخش جو (hordeum vulgare l.) در شرایط تنش شوری با استفاده از روش‌های تجزیه ناپارامتری و ammi

تنش شوری یکی از تنش های غیرزنده مهم است که باعث کاهش تولید محصول گیاهان زراعی در سراسر دنیا می شود. به منظور شناسایی لاین های جو دارای عملکرد دانه قابل قبول و پایدار در شرایط تنش شوری، آزمایشی روی 18 لاین امیدبخش جو و دو شاهد (لاین mbsyt91-8 و رقم خاتم) در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی تحت تنش شوری شامل؛ اصفهان، بیرجند و یزد در سال های زراعی 94-1393 و 95-1394 (در مجموع در شش محیط) اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب برای عملکرد دانه نشان داد که اثر ژنوتیپ و اثر متقابل سال در مکان، ژنوتیپ در سال و سال در ژنوتیپ در مکان معنی دار بودند. ارزیابی وضعیت پایداری ژنوتیپ ها با استفاده از روش ناپارامتری و تجزیه امی (ammi) نشان داد که در روش ناپارامتری و با استفاده از شاخص های میانگین عملکرد، انحراف معیار عملکرد، میانگین رتبه، انحراف معیار رتبه و شاخص نسبی عملکرد، لاین های 1، 6 و 8 برتر بودند. در تجزیه ammi با استفاده از مقادیر حاصله برای مولفه های اصلی و ارزش پایداری ammi و ژنوتیپ های پیشنهاد شده توسط این روش برای هر محیط، لاین های 6 و 8 به عنوان ژنوتیپ های پایدار و دارای عملکرد مطلوب شناخته شدند. در تجزیه ammi، دو مولفه اصلی اول معنی دار شدند که مولفه اول 46.2 و مولفه دوم 22.1 درصد از کل واریانس عملکرد را توجیه کردند. با توجه به نتایج حاصل از دو روش، مشخص شد که لاین 8 دارای سازگاری عمومی برای مناطق مورد آزمایش و مناطق مشابه و لاین 6 برای بیرجند و اصفهان و لاین 19 برای یزد دارای سازگاری خصوصی می باشند.