اثر کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد کلاله و کیفیت زعفران l.) (crocus sativus در شرایط اقلیمی اردبیل

کودهای زیستی در کشاورزی پایدار به عنوان جایگزین و یا مکمل کودهای شیمیایی مورد توجه بوده و باعث افزایش حاصلخیزی خاک و رشد گیاه و بهبود کیفیت محصول می شوند. به منظور بررسی اثر مصرف کودهای شیمیایی و تلقیح با باکتری های محرک رشد بر عملکرد و کیفیت زعفران، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی 95-1394 و 96-1395 در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کودهای شیمیایی (n.p.k) در دو سطح 50 و 100 درصد نیاز کودی (کرت های اصلی) و کود زیستی در پنج سطح شامل شاهد (بدون تلیقح با باکتری)، تلقیح با باکتری های باسیلوس سوبتیلیس (bacillus subtilis)، ازتوباکتر (azotobacter chrococum ptcc1658)، سودوموناس آیروژینوس (pseudomonas aeruginosa) و تلفیق آن ها (کرت های فرعی) بودند. نتایج نشان داد که مصرف کودهای زیستی و کودهای شیمیایی باعث افزایش معنی دار طول گل و کلاله، عملکرد خشک کلاله و خامه و محتوای سافرانال، کروسین و پیکروکروسین نسبت به شاهد گردید. تامین 50 درصد نیاز کود شیمیایی همراه با مصرف تلفیقی کودهای زیستی (ازتوباکتر، سودوموناس آیروژینوس و باسیلوس سوبتیلیس) باعث افزایش 57 درصدی عملکرد خشک کلاله و خامه نسبت به شاهد گردید و مواد موثره یکروکروسین، سافرانال و کروسین را به ترتیب 44، 62 و 47 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. طول گل و کلاله در تیمار مصرف تلفیقی کودهای زیستی، به ترتیب 3.32 و 1.63 سانتی متر نسبت به شاهد افزایش نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد که با مصرف کودهای زیستی در زراعت زعفران می توان ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی، عملکرد و کیفیت محصول را بهبود داد.

Effect of biological and chemical fertilizers on stigma yield and quality of saffron (Crocus sativus L.) in climatic conditions of Ardabil

Biofertilizers are promising in sustainable agriculture as an alternative to chemical fertilizers and increase soil fertility and plant growth. In this study, effects of chemical and biological fertilizers (PGPR) on quality and quantitative traits of saffron were evaluated. A field experiment was conducted as split plots arrangements using randomized complete block design with three replications at Research Farm of Ardebil Agricultural Research Center, Iran during two growing seasons of 20152016 and 2016 2017. Experimental factors were chemical fertilizers NPK (50 and 100% of required chemical fertilizers) assigned to the main plots, and plant growth promoting rhizobacteria including Azotobacter Chrococum Sp, Pseudomonas aeruginosus, Bacillus subtilis and their combination and control treatment randomized subplots. The results indicated that bio and chemical fertilizers significantly increased flower and stigma length, dry yield of style and stigma and quality traits such as crocin, picocrocin and safranal conetnts as compared with controlApplication of 50% of required chemical fertilizer with application of combined biofertilizer (A. Sp., P. aeruginosus and B. subtilis) increased dry yield of stigma and style by 57% when compared with control. Also, the same treatment increased picocrocin, safranal and crocin contents with 44, 62 and 47 percent, respectively, in comparison to control. The length of flower and stigma were increased by application of combined biofertilizers up to 3.32 and 1.63 cm, respectively, in comparison with control. In conclusion, application of biofertilizers can reduce the use of chemical fertilizers and it can be a sutable ecological strategy for achieving sustainable agriculture and reducing environmental effects.