اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان

زمینه: امروزه توجه به باورهای خودکارآمدی و سرزندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. تحقیقات نشان داده است که در تغییر رفتار و شناخته، لازم است ارتباط روانشناختی فرد با افکار و احساساتش افزایش یابد که به معنای ایجاد توانایی انتخاب گزینه مناسب از بین گزینه های مختلف و نه انجام عملی که فقط برای اجتناب از افکار، احساس ها، خاطره‌ها یا امیال آزاردهنده باشد. بنابراین آیا درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با شش فرآیند پذیرش، ارتباط با زمان حال، گسلش، ارزش، مشاهده خود و عمل متعهدانه می‌تواند منجر به باورهای خودکارآمد و سرزندگی تحصیلی ‌شود؟هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر باورهای خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان بود.روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش‌آموزان سال دوم مقطع متوسطه منطقه 3 شهر تهران درسال تحصیلی 1401-1400 بودند که از بین این دانش آموزان تعداد 30 نفر به صورت روش نمونه گیری ترکیبی (تصادفی ساده و در دسترس) انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه خودکارآمدی شرر (1980) و پرسشنامه سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش (2006) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث بهبود باورهای خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان در مرحله پس آزمون شد. (0/01 >p).نتیجه‌گیری: بر اساس یافته های این تحقیق می توان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با افزایش انعطاف پذیری روانشناختی بر بهبود باورهای خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی موثر بودند، ازاین رو آگاهی از این مداخلات می تواند در دانش آموزان موثر واقع شود.

the effectiveness of acceptance and commitment based therapy on students' self-efficacy beliefs and academic vitality

background: today, self-efficacy beliefs and vitality are extensively foregrounded. studies show that to change behavior and cognition, it is imperative to strengthen individuals’ psychological relationships with their thoughts and feelings by enabling them to select appropriate alternatives from various choices and not perform actions to avoid bothersome thoughts, feelings, memories, or desires. thus, can acceptance and commitment therapy (act), with its six principles of diffusion, acceptance, contact with the present moment, the observing self, values, and committed action lead to self-efficient beliefs and academic vitality?aims: the present study aimed to investigate the effectiveness of act on students’ self-efficacy beliefs and academic vitality.methods: this research was a quasi-experimental study with a pretest-posttest control group design. the statistical population included all grade 2 high school students in district 3 of tehran during the 2020-2021 academic year. thirty students were selected by mixed (simple and convenience) sampling and assigned into experimental and control groups. sherer’s (1980) self-efficacy scale and martin and march’s (2006) academic vitality questionnaire were used for data collection, and multivariate analysis of covariance (mancova) was employed for data analysis.results: the results showed that act improved students’ self-efficacy beliefs and academic vitality in the posttest (p<0.01).conclusion: according to the findings of this research, we can assert that act improves self-efficacy beliefs and academic vitality by enhancing psychological flexibility. hence, awareness of these interventions can positively impact students.