مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی، فراشناختی و نظم‌جویی هیجان بر جهت‌گیری هدف دانش‌آموزان پسر با عملکرد تحصیلی پایین

زمینه: جهت گیری هدف از مولفه‌های موردنیاز دانش آموزان برای رسیدن به موفقیت تحصیلی است. با توجه به اهمیت عملکرد تحصیلی در دوران نوجوانی، یکی از مهم‌ترین متغیرها در این خصوص، جهت گیری هدف است. با تکیه ‌بر مباحث سبب‌شناسی عملکرد تحصیلی پایین دانش آموزان، مداخله‌های متعددی برای اثربخشی بر جهت گیری هدف در دانش آموزان وجود دارد؛ بااین حال، مطالعه ای به بررسی مقایسه ای تاثیر راهبردهای شناختی، فراشناختی و نظم جویی هیجانی بر جهت گیری هدف نپرداخته است.هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی، فراشناختی و نظم جویی هیجان بر جهت گیری هدف دانش آموزان پسردارای عملکرد تحصیلی پایین دوره دوم متوسطه انجام شد.روش: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان پسر با عملکرد پایین تحصیلی دوره دوم متوسطه شهر تبریز در سال 1401-1400 تشکیل میداد. برای انتخاب نمونه‌ی تحقیق، تعداد 15 نفر برای هر گروه به شکل نمونه‌گیری هدفمند انتخاب‌شده و به شکل گمارش تصادفی در سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل (60 نفر) قرار داده شدند. ابزارهای مورداستفاده پژوهش پرسشنامه تجدیدنظرشده جهت گیری هدف به همراه پروتکل اجرایی مداخلات راهبردهای شناختی، فراشناختی و نظم جویی هیجان بود.یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره، تاثیر هر سه مداخله راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی و نظم جویی هیجان بر تمام زیرمقیاس های جهت گیری هدف تایید شد (0.05 >p). بررسی مقادیر اندازه اثر نشان داد که مداخله ها بیشترین تاثیر را بر مولفه هدف تسلط مدار اجتنابی با اندازه اثر 0.789 و بعد از آن بر مولفه هدف تسلط مدار گرایشی با اندازه اثر 0.763 داشتند.نتیجه‌گیری: مقایسه مداخله ها نشان داد که اثربخشی مداخله راهبردهای فراشناختی بر جهت گیری هدف به طور معنی داری بیشتر از دو مداخله راهبردهای شناختی و نظم جویی هیجان بود (0.05 >p). در کل، چنین استنباط می شود که مداخلات آموزش مدار راهبردهای شناختی، فراشناختی و نظم جویی هیجان پتانسیل اثربخشی در جهت ارتقای سطح کلی جهت گیری هدف را دارد و متخصصان آموزشی و درمانی می توانند جهت ارتقای سطح عملکرد تحصیلی دانش آموزان، از این مداخلات استفاده نمایند.

comparing the efficacy of teaching cognitive, metacognitive and emotion regulation strategies on goal orientation of male students with low academic performance

background: considering the importance of academic performance during adolescence, one of the most important variables in this regard is goal orientation. based on the etiology of students’ low academic performance, there are several interventions to be effective on psychological well-being; however, no study has investigated the impact of cognitive, metacognitive, and emotional regulation strategies on goal orietation.aims: the present study was conducted with the aim of comparing the effectiveness of teaching cognitive, metacognitive and emotion regulation strategies on the goal orientation of male students with low academic performance in the second year of high school.methods: this research was semi-experimental research with a pre-test-post-test design and a control group in terms of implementation. the statistical population consisted of all male students with low academic performance in the second year of high school in tabriz city in 1400-1401. to select the research sample, 15 people were selected for each group in the form of purposeful sampling and randomly assigned to three experimental groups and one control group (60 people). the tools used in the research were the revised goal orientation questionnaire along with the implementation protocol of cognitive, metacognitive and emotion regulation strategies interventions.results: based on the results of multivariate covariance analysis, the effect of all three interventions of cognitive strategies, metacognitive strategies and emotion regulation on all goal orientation subscales was confirmed (p<0.05). examining the effect size values showed that the interventions had the greatest effect on the objective component of avoidance circuit mastery with an effect size of 0.789 and then on the target component of tendency circuit mastery with an effect size of 0.763. the comparison of interventions showed that the effectiveness of metacognitive strategies intervention on goal orientation was significantly higher than the two interventions of cognitive strategies and emotion regulation (p<0.05).conclusion: in general, it is concluded that educational interventions based on cognitive, metacognitive and emotion regulation strategies have the potential to be effective in improving the overall level of psychological well-being, and educational and therapeutic specialists can use these interventions to improve the level of academic performance of students.