اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امید به زندگی و تصمیم گیری معتادین در حال بهبودی

زمینه: اعتیاد به عنوان یکی از معضلات اساسی زندگی بشری، با پیامدهای منفی زیادی همراه است. کاربست روش هایی که منجر به افزایش امید به زندگی و کیفیت تصمیم گیری بهبودیافتگان مواد مخدر گردد از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ درکنار شیوه  های درمانی بکار رفته برای اعتیاد، تاکنون مطالعه ای به بررسی تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در ارتقای امید به زندگی و تصمیم گیری بهبودیافتگان موادمخدر نپرداخته است.هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امید به زندگی و تصمیم گیری در افراد مبتلا به اعتیاد در حال بهبودی صورت گرفت.روش: این تحقیق از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون، پس آزمون و با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه معتادین در حال بهبودی شهر یزد در سال 1400 بود. با روش نمونه گیری هدفمند تعداد 40 نفر انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند (20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه گواه). برای گروه آزمایشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هایز و همکاران، 2012) به صورت هفتگی و در قالب 8 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و برای گروه گواه، درمانی صورت نگرفت. پرسشنامه سبک های تصمیم گیری اسکات و بروس (1995) و مقیاس امید اشنایدر و همکاران (1991) در مرحله پیش آزمون و پس آزمون توسط شرکت کنندگان تکمیل شد. از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزار spss برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: طبق نتایج، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب افزایش معنادار نمرات امید به زندگی و سبک تصمیم گیری عقلانی و شهودی و کاهش معنادار نمرات سبک تصمیم گیری آنی و وابستگی در گروه آزمایش شده است (0/05 p<). در نمرات پس آزمون سبک تصمیم گیری اجتنابی، بین میانگین گروه های درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و گواه، تفاوت معنی دار وجود ندارد (0/05 p>). با کنترل نمرات پیش آزمون، اثر گروه بر نمرات پس آزمون امید به زندگی معنادار است (0/00 , p= 20/16 f=). به طوری که بعد از درمان پذیرش و تعهد، نمرات امید به زندگی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل افزایش معنادار داشته است.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه به نظر می رسد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می تواند در بهبود امید به زندگی و تصمیم گیری معتادین در حال بهبودی موثر باشد. بنابراین در حوزه درمان و پیشگیری از اعتیاد می توان از مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد برای بهبود و تقویت امید به زندگی و تصمیم گیری در معتادین استفاده کرد و آن ها را در غلبه بر آسیب های ناشی از اعتیاد به ویژه عود یاری رساند.

the efficacy of acceptance and commitment therapy on the life expectancy and decision-making of recovering addicts

background: drug addiction has many negative consequences. it is substantial to use methods that lead to increasing the life expectancy and decision-making of drug addicts. in addition to the treatment methods used for addiction, no study has investigated the effect of treatment based on acceptance and commitment to improving the life expectancy and decision-making of drug addicts.aims: the present study was conducted with the aim of investigating the efficacy of treatment based on acceptance and commitment to life expectancy and decision-making in recovered drug addicts.methods: this research was a quasi-experimental study with pre-test, post-test and control group. the statistical population of the study included recovering addicts in yazd in 1400. by purposive sampling method, 40 people were selected and randomly assigned to the experimental and control groups (20 in the experimental group and 20 in the control group). for the experimental group, acceptance and commitment treatment was performed weekly in the form of 8 sessions of 90 minutes, and for the control group, no treatment was performed. the general decision making styles and snyder’s hope scale were completed by the participants in the pre-test and post-test stages. analysis of covariance was used to analyze the data.results: according to the results, acceptance and commitment based treatment significantly increased life expectancy scores and rational and intuitive decision-making style and significantly decreased scores of instant decision-making style and dependence in the experimental group (p <0.05).conclusion: based on the results of this study, it seems that acceptance and commitment therapy can be effective in improving life expectancy and decision making of recovering addicts. therefore, in the treatment and prevention of addiction, an intervention based on acceptance and commitment can be used to improve and strengthen life expectancy and decision-making in addicts and help them overcome the harm caused by addiction, especially relapse.