مدل ساختاری رابطه تصویر بدن بر اساس ویژگی های شخصیت با میانجی گری استرس ادراک شده در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید

زمینه: آرتریت روماتوئید یک اختلال خودایمنی است که مفاصل را تخریب کرده و منجر به مشکلات عمده جسمانی و روانی می شود. باتوجه‌به تعامل بالایی که تصویر بدن، ویژگی‌های شخصیت و استرس ادراک شده با عوارض ناشی از آرتریت روماتوئید دارند، بررسی نقش هم‌زمان آن ها در یک مدل ساختاری ضروری به نظر می‌رسد.هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی جهت بررسی اثر ویژگی‌های شخصیت بر تصویر بدن با میانجی گری استرس ادراک شده در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بود.روش: با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 350 نفر از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه‌کننده به مراکز روماتولوژی بیمارستان‌های شهر تهران با درنظرگرفتن ملاک‌های ورود و خروج از پژوهش به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها با پرسشنامه های تصویر بدن (کش، 1990)، شخصیت نئو (کاستا و مک کری، 1985) و استرس ادراک شده (کوهن و همکاران، 1983) صورت گرفت. محاسبات تحلیل داده‌های توصیفی، بررسی فرضیه‌ها با روش‌ معادلات ساختاری با رویکرد تحلیل مسیر انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که روان نژندی (0/311-) و استرس ادراک شده (0/453-) تاثیر منفی معنی‌دار و انعطاف پذیری 0/355 و دل پذیر بودن (0/272) تاثیر مثبت معناداری بر تصویر بدن دارند. برون گرایی دارای اثر مثبت (0/321) و مسئولیت پذیری و انعطاف پذیری دارای اثرات منفی (0/251-) و (0/276-) بر استرس ادراک شده می باشند. با وارد کردن استرس ادراک شده به مدل، تاثیر غیرمستقیم برون‌گرایی، انعطاف پذیری و مسئولیت پذیری بر تصویر بدن به ترتیب 0/1454-، 0/1251و 0/1137 شد (0/001p<).نتیجه‌گیری: باتوجه‌به یافته‌ها، مشخص گردید که مدل نهایی از برازش مطلوبی برخوردار است به‌طوری‌که ویژگی‌های شخصیت و استرس ادراک شده پیش‌بینی‌کننده قوی تغییرات تصویر بدن در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید می باشند. بنابراین باتوجه‌به نقش متغیرهای روانشناختی در تصویر بدن افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید جهت بهبود تصویر بدن در این افراد می توان به درمان‌های مکمل که عوامل شناختی، هیجانی و رفتاری را نیز مورد توجه قرار می‌دهند، توجه شود.

structural model of body image relationship with the mediation of perceived stress in people with rheumatoid arthritis based on personality traits

background: rheumatoid arthritis is an autoimmune disease that causes joint pain, inflammation, and physical, and mental problems. considering the high interaction of body image, personality traits, and perceived stress with complications caused by rheumatoid arthritis, it seems necessary to investigate their simultaneous role in a structural model.aims: this study aimed to provide a model to investigate the effect of personality traits on body image with the mediation role of perceived stress in people with rheumatoid arthritis.methods: using the purposive sampling method, 350 people with rheumatoid arthritis referred to the rheumatology centers of tehran hospitals were selected considering the inclusion and exclusion criteria. the data was collected by the mbsrq (cash, 1990), neo (costa & mccrae, 1985), and pss-14 (cohen et al., 1983) questionnaires. in this study, descriptive data analysis and hypothesis testing were done using a path analysis approach with a structural equation method.results: findings revealed that neuroticism (-0.311) and perceived stress (-0.453) have a significantly negative effect while agreeableness 0.355 and openness (0.272) have a significantly positive effect on body image. further, extroversion has a positive effect of (0.321) whereas conscientiousness and agreeableness have negative effects of -0.251 and –(0.276) on perceived stress. when perceived stress was assessed the indirect effect of extroversion on body image turned negative at -0.1454, the indirect effect of agreeableness on body image turned positive at 0.1251, and the indirect effect of conscientiousness on body image turned positive at 0.1137 (p<0.01).conclusion: according to the findings, the final model has a good fit, thus personality traits and perceived stress are strong predictors of body image changes in people with rheumatoid arthritis. considering the prominent role of psychological factors in the body image of people with rheumatoid arthritis, it is suggested to use complementary treatments that include cognitive, emotional, and behavioral factors.