نقش میانجی‌گر نیازهای بنیادین روانشناختی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و شادکامی دانشجویان

زمینه: شادکامی از مولفه‌های اصلی کیفیت زندگی در همه‌ی گروه‌های سنی به‌ویژه دانشجویان است. مطالعات نشان داده است که شادکامی با عوامل بزرگ شخصیت به‌ویژه روان آزردگی‌گرایی، برون‌گردی و مسئولیت‌پذیری همبستگی معنی‌داری دارد. علاوه بر آن ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی یکی از شروط اساسی برای دستیابی به شادکامی و رضایت از زندگی است. بااین‌حال نقش این مولفه‌ها در جمعیت دانشجویی مورد مطالعه قرار نگرفته است. هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی نقش میانجی‌گری نیازهای بنیادین روانشناختی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و شادکامی دانشجویان بود. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و به روش مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان مقاطع کارشناسی و کاشناسی‌ارشد سال تحصیلی 1399-1400 دانشگاه‌های استان گلستان بودند. از میان این جامعه نمونه‌ای متشکل از 356 نفر دانشجوی دختر و پسر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های فرم کوتاه ویژگی‌های شخصیتی نئو (neo-pi) (1996)، مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی گاینه (bngs) (2003) و مقیاس شادکامی آکسفورد (ohi) (2002) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری (sem) و با نرم‌افزار لیزرل نسخه (8/71) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در همه‌ی شاخص‌های برازش، مدل ساختاری شادکامی از برازش مناسب و قابل قبولی برخوردار است. مطابق با نتایج پژوهش روان‌آزردگی با شادکامی رابطه منفی (0/29-)، برون‌گردی (0/31)، و ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی (0/50) با شادکامی رابطه مثبت و معنی‌دار داشتند (0/05 >p). در مجموع این متغیرها توانستند 36 درصد از واریانس متغیر شادکامی را پیش‌بینی و تبیین نمایند. نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد افرادی که روان‌آزردگی‌گرایی پایین‌تر برون‌گردی بالاتر را تجربه می‌کنند شادکامی بیشتری را تجربه می‌کردند. علاوه بر این ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی با افزایش شادکامی دانشجویان مرتبط بود.

the mediating role of psychological basic needs in the relationship between personality traits and students’ happiness

background: happiness is one of the main components of quality of life in all age groups, especially students studies have shown that happiness is significantly correlated with the big five personality traits, especially neuroticism, extraversion, and conscientiousness. in addition, satisfying basic psychological needs is one of the primary conditions for achieving happiness and life satisfaction. however, the role of these components in the student population has not been studied.aims: the aim of this study was to evaluate the mediating role of satisfying basic psychological needs in the relationship between personality traits and students’ happiness.methods: for this purpose, a sample of 356 male and female students was selected from among the students of universities of golestan province using stepwise cluster sampling. selected individuals completed the neo personality traits questionnaire (neo-pi) (1992), the gugnea psychological basic needs scale (pbns-g) (2003), and the oxford happiness index (ohi) (2002). data were analyzed using structural equation modeling (sem) and lisrel software version 8.81.results: the results showed that in all the fit indices, the structural model for happiness has a suitable and acceptable fit. according to the research results, neuroticism was negatively correlated to happiness (-0.29), extroversion (0.31), and psychological basic needs satisfaction (0.50) positively significantly correlated with happiness (p< 0.05).in total 36% of the variance of the happiness is predicted and explained by these variables.conclusion: it seems that students who experience lower neuroticism and higher extraversion experience more happiness. in addition, the satisfaction of basic psychological needs was associated with increased happiness of students.