پیش‌بینی کیفیت خواب در نوجوانان بر اساس نگرش ناکارآمد درباره خواب، روان‌آزردگی گرایی، اعتیاد به اینترنت و حساسیت اضطرابی با میانجی‌گری راهبردهای تنظیم هیجان و ذهن‌آگاهی

زمینه: اگر چه عوامل متعددی در سطح شناختی، صفات شخصیت، هیجانی و رفتاری با کیفیت خواب نوجوانان مرتبط شده اند اما تصویر جامعی در مورد آن ها وجود ندارد. هدف: هدف پژوهش حاضر پیش‌بینی کیفیت خواب بر اساس نگرش ناکارآمد به خواب، روان‌آزردگی گرایی، اعتیاد به اینترنت و حساسیت اضطرابی با میانجی‌گری راهبردهای تنظیم هیجان و ذهن‌آگاهی در نوجوانان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه نوجوانان دختر و پسر دوره متوسطه دوم شهرستان دامغان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای 329 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها از مقیاس باورها و نگرش‌های ناکارآمد درباره خواب (مورین و همکاران،1993)، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو (کوستا و مک کری، 1989)، پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، شاخص حساسیت اضطرابی (ریس، پترسون، گارسکی و مک نالی، 1986)، پرسشنامه راهبردهای تنظیم هیجان کودکان (گراس و جان، 2003)، پرسشنامه ذهن آگاهی (رایان و براون، 2003) و پرسشنامه کیفیت خواب (بویس و همکاران، 1989) استفاده شد. داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که ذهن آگاهی و راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم هیجان در ارتباط بین روان آزردگی‌گرایی، حساسیت اضطرابی، نگرش ها و باورهای ناکارآمد به خواب، اعتیاد به اینترنت و کیفیت خواب نقش میانجی دارد (0/001 >p).نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه می‌توان گفت مدل ساختاری پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود و ازاین رو به درمانگران بالینی متخصص حوزه سلامت نوجوانان توصیه می شود در مداخلات نقش این مولفه ها را مدنظر قرار دهند.

predicting sleep quality in adolescents based on dysfunctional beliefs and attitudes about sleep, neuroticism, internet addiction, and anxiety sensitivity mediated by emotion regulation strategies and mindfulness

background: although numerous factors are at play at different cognitive, personality trait, emotional, and behavioral levels in sleep quality in adolescents, the wider picture is still unclear.aims: this study aimed to predict sleep quality in adolescents based on dysfunctional beliefs and attitudes about sleep, neuroticism, internet addiction, and anxiety sensitivity mediated by emotion regulation strategies and mindfulness.methods: structural equation modeling (sem) was used in this study. the statistical population included all female and male senior high school students in damghan, iran in the 2020–21 academic year. three hundred and twenty nine adolescents were selected by multistage cluster sampling. research instruments were dysfunctional beliefs and attitudes about sleep (dbas) (morin et al., 1993), neo fivefactor inventory, short form (neoffisf) (costa and mccrae, 1989), internet addiction test (iat) (young, 1998), anxiety sensitivity index (asi) (reiss, peterson, gursky, and mcnally, 1986), emotion regulation questionnaire for children and adolescents (erq–ca) (gross and john, 2003), mindful attention awareness scale (maas) (ryan and brown, 2003), and pittsburgh sleep quality index (psqi) (buysse et al., 1989). the data were analyzed using pearson correlation coefficient and sem.results: the findings showed that mindfulness and adaptive and maladaptive emotion regulation strategies mediated the relationship of neuroticism, anxiety sensitivity, dysfunctional beliefs and attitudes about sleep, and internet addiction with sleep quality (p < 0.001).conclusion: based on the results of this study, it can be said that the structural model of the research had a good fit and hence clinical therapists specializing in adolescents’ mental health are recommended to take into consideration the role of these components.