اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر خودنظم‌جویی ارادی، تحمل پریشانی و انعطاف‌پذیری روانشناختی در مردان دارای اختلال سوءمصرف مواد تحت درمان نگهدارنده

زمینه: سوءمصرف مواد یکی از مهمترین عوامل ایجادکننده رفتارهای پرخطر بوده و تاثیر آن در ظهور سایر آسیب‌های اجتماعی نمود عینی دارد و بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌ها و امور را به خود اختصاص می‌دهد. با این حال روش های درمانی مختلف نتایج چندان موفقی در سازه‌های روانشناختی اعتیاد به همراه نداشته و بازگشت به مصرف مجدد در افراد ترک کرده همچنان شیوع بالایی دارد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر خودنظم‌جویی ارادی، تحمل پریشانی و انعطاف‌پذیری روانشناختی در مردان دارای اختلال سوءمصرف مواد تحت درمان نگهدارنده انجام شد. روش: طرح پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری تمام مردان دارای اختلال سوء‌مصرف مواد افیونی رباط‌ کریم در سال 1399-1400 بود که در مراکز درمان سوء‌مصرف مواد این شهر تحت درمان بودند. از بین آن‌ها نمونه ای به حجم 36 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های خودتنظیمی ارادی (فروند و بالتز، 2002)، تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) و پذیرش و عمل (بوند و همکاران، 2011) استفاده شد. گروه‌ آزمایشی به مدت ده جلسه 50 دقیقه ای تحت گروه‌درمانی ذهن‌آگاهی (کابات زین، 2002) قرار گرفتند. در نهایت داده‌ها به وسیله تحلیل کواریانس چند‌متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که درمان ذهن‌آگاهی بر هر سه متغیر خودنظم‌جویی ارادی، تحمل پریشانی و انعطاف‌پذیری روانشناختی در گروه آزمایش تاثیرگذار است ( p<0/0001) و میانگین گروه آزمایش، به صورت معناداری بیشتر از میانگین گروه گواه است ( p<0/0001). نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های حاصل می‌توان گفت درمان ذهن آگاهی با کمک به افراد در تمرکز بدون قضاوت روی تجربیات در زمان حال، بر خودنظم‌جویی ارادی، تحمل پریشانی و انعطاف‌پذیری روانشناختی مردان دارای اختلال سوء‌مصرف مواد موثر است؛ بنابراین می‌توان از درمان ذهن‌آگاهی در کنار سایر رویکردهای درمانی موجود به عنوان گزینه مناسبی برای افراد دارای سوءمصرف مواد بهره برد.

the effecacy of motivational interview on intentional self-regulation, distress tolerance and psychological flexibility in men with substance abuse disorder undergoing maintenance therapy

background: substance abuse is one of the most important causes of risky behavior and its detrimental effect on other social harms is tangible and takes up a substantial amount of funds and resources. it must be noted, however, that different treatment methods have not been successful in treating the psychological structures of addiction, and many former users are still returning to using after quitting.aims: the purpose of the present study was to investigate the effectiveness of mindfulness therapy on intentional self-regulation, distress tolerance and psychological flexibility in men with substances abuse disorder undergoing maintenance therapy.methods: this was a quasi-experimental study with a pretest-posttest design with a control group. the statistical population of the study included all men with a substance abuse disorder undergoing maintenance therapy, who were referred to robat karim addiction treatment centers in 2020. among these, 36 people were selected using a random cluster sampling method and randomly assigned to the expetimental and control groups. the data collection tool in the present study included the intentional self-regulation questionnaire (freund, baltes, 2002), the distress tolerance questionnaire (simons, gaher, 2005) and the acceptance and action questionnaire (bond et al., 2011). ten 50-minute mindfulness therapy sessions were conducted with the experimental group. data analysis was performed using covariance analysis in spss26.results: results showed that mindfulness was significantly effective on all three variables (intentional self-regulation, distress tolerance, and psychological flexibility) in the experimental group (p<0.0001), and the mean of the experimental group was significantly higher than the mean of the control group (p<0.0001).conclusion: based on the results of the study, it is concluded that mindfulness therapy is effective for reducing intentional self-regulation, distress tolerance, and psychological flexibility in men with substance abuse disorders by encouraging them to focus on their experiences in the present without judgment. consequently, mindfulness therapy can be used in conjunction with other treatment approaches for individuals suffering from substance abuse.