طراحی و اعتبارسنجی مدل تشخیص توانمندی دانشجویان در طراحی معماری خلاق

زمینه: خلاقیت نقشی زیربنایی در طراحی معماری دارد و پرورش خلاقیت در طراحی معماری از وظایف مهم نظام آموزش این رشته محسوب می‌شود. علیرغم اهمیت فراوان موضوع، تکثر نظرات ناهماهنگ و گاها متناقض در تعریف خلاقیت و چگونگی شکوفایی آن برای دانشجویان در فرآیند طراحی، مسئله اصلی تحقیق است. هدف: هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مولفه های تشخیص توانمندی دانشجویان در طراحی معماری خلاق بود.روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش در زمره تحقیقات آمیخته قرار دارد که در دو گام اصلی کیفی (فراترکیب) و کمّی (تحلیل عاملی تاییدی) انجام شد. جامعه پژوهش در بخش کیفی شامل مطالعات اسنادی از خلال مقاله‌های فارسی و لاتین مرتبط با زمینه پژوهش است که با توجه به معیارها انتخاب شدند. در بخش کمی نیز ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود که پس از تایید جمعی از نخبگان در میان جامعه پژوهش متشکل از 150 نفر از اساتید طراحی معماری که به روش تصادفی ساده انتخاب شده بودند، توزیع گردید و پس از تحلیل داده های بدست آمده، مدل ارائه شدۀ این بخش از پژوهش، تایید گردید. یافته ها: در بخش کیفی با استفاده از فراترکیب، مولفه های توانمندی در طراحی معماری خلاق شامل؛ دانش (ضمنی و تصریحی)، مهارت (مهارت ارائه، تجزیه‌وتحلیل، خودتنظیمی و اجتماعی)، تفکر (تفکر خلاق، انتقادی، بصری - فضایی و تحلیلی) و انگیزه (درونی و بیرونی) استخراج گردید، که در بخش کمی توسط پرسشنامه ای با استفاده از تحلیل عامل تاییدی، هر چهار مولفه دانش، مهارت، تفکر و انگیزه و ریز مولفه هایشان با سطح اطمینان 95% تایید شدند (p = 0.001) نتیجه گیری: برای ارتقای خلاقیت طراحی معماری در دانشجویان می بایست نه تنها مولفه تفکر، بلکه دانش، مهارت و انگیزه را پرورش داد.

Design and validation of a capability recognition model in creative architecture

Background: Creativity has an underlying role in architectural design and fostering creativity in architectural design is one of the important tasks of the education system in this field. Despite the great importance of the creativity, we see the multiplicity of incoherent and sometimes contradictory views on the definition of creativity and how it flourishes in students during the design process.Aims: The main purpose of this study was to identify the components of recognizing students #39; ability in designing creative architecture.Method: his research has an applied goal, and it has been conducted using an exploratory mixed method. The research is applied in terms of purpose and terms of the method is mixed research that was conducted in two main steps: qualitative (metasynthesis) and quantitative (confirmatory factor analysis). The research community in the qualitative section includes documentary studies through Persian and Latin articles related to the research field, which were selected according to the inclusion criteria. In the quantitative part, the data collection tool was a researchermade questionnaire that was distributed among the research community consisting of 150 professors of architectural design who were selected in a simple random method in 2020 after the collective approval of experts. The obtained model of this part of the research was confirmedResults: In the qualitative part, using metasynthesis, for the components of capability in creative architectural design; Knowledge (implicit and explicit), skills (presentation skills, analytical analysis, selfregulation and social), thinking (creative, critical, visualspatial, and analytical thinking), and motivation (internal and external) were extracted, which is a small part by a questionnaire with Using confirmatory factor analysis, all four components of knowledge, skills, thinking and motivation and their components were confirmed with 95% confidence level (p = 0.001)Conclusions: To promote the creativity of architectural design in students, it is necessary to cultivate not only the component of thinking but also knowledge, skills, and motivation.