اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تاب آوری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دختر دورۀ اول متوسطه

زمینه: با وجود این که پژوهش‌های بسیاری در ارتباط با تاب آوری عمومی یا روانشناختی تمرکز دارند اما پژوهش‌های اندکی در ایران به مسئله‌ی تاب آوری تحصیلی توجه کرده‌اند، همچنین مداخله ای که به صورت کاربردی تعلق به مدرسه دانش آموزان را افزایش دهد در پژوهش مورد توجه قرار نگرفته است، بر این اساس سوال اصلی پژوهش این است که آیا آموزش ذهن آگاهی می تواند بر بهبود تاب آوری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان اثرگذار باشد؟هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تاب آوری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزانِ دختر دورۀ اول متوسطه انجام شد.روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه و همراه با دوره پیگیری بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزانِ دختردورۀ اول متوسطه شهر تهران در سال 13971396 بودند. تعداد 30 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و با گمارش تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه گواه هر گروه 15 نفر جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تاب آوری تحصیلی (ساموئلز، 2004)، پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (بری و همکاران، 2004) و جلسات درمان آموزش ذهن آگاهی (سگال و همکاران، 2002) بودند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مختلط تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی باعث افزایش معنادار تاب‌آوری تحصیلی (p<0/01 ) و احساس تعلق به مدرسه (p<0/01 ) دانش‌آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه گواه شده است. همچنین این تاثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است.نتیجه‌گیری: از یافته‌های بالا می‌توان نتیجه گرفت که آموزش ذهن آگاهی به واسطه بالا بردن آگاهی دانش آموزان نسبت به زمان حال، منجر به افزایش تاب آوری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان گردید. تکرار تحقیقات با نمونه های بیشتر در مناطق مختلف مورد نیاز است.

The efficasy of mindfulness training on academic resilience and sense of belonging of female students high school

Background: Although many studies focus on general or psychological resilience, few studies in Iran have addressed the issue of academic resilience, nor has an intervention that practically increases students #39; school affiliation been considered. Accordingly, the main question of the research is whether mindfulness training can affect the improving academic resilience and sense of belonging?Aims: The purpose of this study was to effectiveness of mindfulness training on academic resilience and sense of belonging of female student rsquo;s high school.Methods: This was a quasiexperimental study with pretest, posttest, follow up with control group. The statistical population of the statistical population was all first grade high school girls in Tehran in 20172018. Thirty people were selected by multistage cluster random sampling method and 15 people were replaced by random assignment in an experimental group and a control group. The research instruments included the Academic Resilience Questionnaire (Samuels, 2004), the School Belonging Questionnaire (Barry et al., 2004) and the Mindfulness Education Treatment Sessions (Segal et al., 2002). Data were analyzed using mixed analysis of variance test.Results: The results showed that mindfulness training significantly increased academic resilience (p <0.01) and sense of belonging to the school (p <0.01) of the experimental group compared to the control group. This effect has also remained stable in the followup phase.Conclusion: Based on the above findings, it can be concluded that mindfulness training increased students #39;academic resilience and sense of belonging to the school by raising students #39; awareness of the present. Repeat research with more samples in different areas is required.