مقایسه اثربخشی روش های آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار - خانواده و رواندرستی

زمینه: بررسی پیشینه نشان می دهد که آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار خانواده و رواندرستی موثر بوده است، اما هنوز مشخص نیست که کدام یک از این مداخلات در طول زمان اثربخشی بیشتر و پایدارتری را دارند.هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روش های آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار خانواده و رواندرستی انجام شد.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کابردی و از نظر ماهیت از نوع طرح شبه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون و یک مرحله پیگیری سه ماهه بود. جامعه مورد مطالعه، کارکنان شرکت سازه گستر سایپا بودند و نمونه های آماری شامل 90 نفر از کارکنان بود که به روش دردسترس انتخاب و به روش تصادفی در گروه های آزمایش (آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی) و گواه قرار گرفتند. ابزارهای سنجش شامل؛ پرسشنامه تنیدگی شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان (1993)، پرسشنامه تعارض کار خانواده کارلسون و همکاران (2000) و پرسشنامه رواندرستی ریف (1989) بود. یکی از گروه های آزمایش مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر مدل کابات زین (2015) و گروه دیگر آزمایش، بسته آموزش هوش هیجانی مبتنی بر مدل سالوی و همکاران (2016) را هر کدام در هشت جلسه 60 دقیقه ای دریافت کردند. گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس آمیخته انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش توانش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار خانواده رواندرستی کارکنان موثر بوده است (0/05>p). آموزش ذهن آگاهی در مقایسه با آموزش هوش هیجانی، تاثیر بیشتری بر تنیدگی شغلی و رواندرستی کارکنان داشته است (0/05 >p).نتیجه‌گیری: به نظر می رسد روش آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی می تواند به عنوان یک امر پیشگیرانه و بهبودگر در حیطه سلامت روانی افراد جامعه مورد استفاده قرار گیرد.

Comparison of the efficacy of mindfulness and emotional intelligence training methods on psychological well-being,work-family conflict, and job stress

Background: Background studies show that mindfulness training and emotional intelligence have been effective in job stress, workfamily conflict and wellbeing, but it is not yet clear which of these interventions are more effective and more stable over time.Aims: The aim of this study was to compare the effectiveness of mindfulness and emotional intelligence training methods on job stress, workfamily conflict and wellbeing.Methods: The present research is of applied type in terms of objective employing a quasiexperimental design with pretestposttest and threemonth followup. The statistical population consisted of staff in Sazeh Gostar Saipa Co. in 2019. From among the statistical population, 90 were chosen through available sampling method, and assigned randomly (lottery) across two experimental groups of training mindfulness and training emotional intelligence, plus control group. Assessment tools include; The British Institute of Health and Safety Questionnaire (1993), the WorkFamily Conflict Questionnaire (2000) and the Reef Wellbeing Questionnaire (1989). One experimental group received the KabatZiin modelbased mindfulness intervention (2015) and the other experimental group received the emotional intelligence training package based on the model of Salovy et al. (2016) in eight 60minute sesions. The control group did not receive any intervention. Data analysis was performed through mixed ANOVA method.Results: The results showed that the training of mindfulness and emotional intelligence has been effective on job stress, family conflict, wellbeing of employees (P <0.05). Mindfulness training has a greater effect on job stress and wellbeing of employees compared to emotional intelligence training (P <0.05).Conclusion: It seems that the method of teaching mindfulness and emotional intelligence can be used as a preventive and remedial in the field of wellbeing in society.