نقش میانجی ادراک خطر و حساسیت اضطرابی در رابطه نوروزگرایی و برونگرایی با مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا

زمینه: عوامل شخصیتی در کنار سایر ویژگی های روانشناختی از جمله ادراک خطر، حساسیت اضطرابی و باورهای فراشناختی بر پایه پژوهش های قبلی از جمله عوامل مهم و تاثیرگذار در شرایط پاندمی بوده اند. در این میان نوروزگرایی و برونگرایی بیشتر مورد توجه محققان بوده است؛ با این حال نقش میانجی سازه های روانشناختی در پاندمی کرونا کمتر بررسی شده است.هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش میانجی ادراک خطر و حساسیت اضطرابی در رابطه نوروزگرایی و برونگرایی با مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا انجام شد.روش: روش مطالعه حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام افرادی بود که در سال 9998 در ایران با مساله ویروس کرونا درگیر بوده اند که از میان آنها 649 نفر به صورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا، شاخص حساسیت اضطرابی (ریس، پترسون، گارسکی و مک نالی، 1986)، مقیاس پنج عامل شخصیت (دونلان، اسوالد، بیرد و لوکاس، 2006) و مقیاس ادراک ریسک (بنیتن، اسلوویک و سورسون، 1993) استفاده گردید.یافته ها: ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص های برازندگی نشان داد که مدل فرضی با مدل اندازه گیری برازش دارد(0.96 =cfi، 0.94 =nfi و 0.054 =rmsea). نتایج تحلیل آماری نشان داد که نوروزگرایی و برونگرایی با واسطه گری حساسیت اضطرابی بر روی مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا به ترتیب با ضرایب استاندارد 0.052 و 0.161 در سطح 0.05 >p اثر معنی داری دارند. همچنین، نوروزگرایی با واسطه گری ادراک خطر بر مشکلات روانشناختی و رفتاری ویروس کرونا با ضریب استاندارد 0.100 در سطح 0.05 >p اثر معنی داری دارد.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش به نظر می رسد مشکلات روانشناختی و رفتاری مربوط به ویروس کرونا به صورت مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر عوامل روانشناختی قرار دارد و شایسته است در برنامه های مدیریت بهداشتی کلان مورد توجه قرار گیرد

The mediating role of risk perception and anxiety sensitivity in the structural relations of neuroticism and extravertion with the psychological and behavioral problems of corona virus

Background: Personality components alongside with other psychological characteristics such as risk perception, anxiety sensitivity, and metacognitive belifs are considered as the most important and effective factors to pandemic. Neuroticism and extraversion have attracted more attention of the researchers, however, the mediatory role of psychological constructs in corona pandemic have been less investigated.Aims: The present study is aimed at investigating the mediatory role of risk perception and anxiety sensitivity in the structural relations of neuroticism and extravertion with the psychological and behavioral problems of Corona virus.Methods: This study had a descriptive correlational design. The population of the study was all Iranian community individuals who lived in the country within he first 6month of the 2020 year. A sample of 649 participants enrolled to the study through purposeful sampling. To collect the data, the psychological and behavioral problems of Corona virus questionnaire (authors rsquo; designed), along with anxiety sensitivity index (Reiss, Peterson, Gursky, McNally, 1986), big five personality (Donnellan, Oswald, Baird, Lucas, 2006), and risk perception (Benthin, Slovic, Severson, 1993) scales were used.Results: The evaluation of the hypothesized model using goodnessoffit indices indicated that our proposed model fits with the measured model (CFI=0/96, NFI=0/94, and RMSEA=0/054). Statistical analyses revealed that risk perception and anxiety sensitivity could play mediating role in the structural relations of neuroticism and extravertion with the psychological and behavioral problems of Corona with standard coefficients of 0/052 and 0/161 (p < 0/05). Also, neuroticism has significant effect on the psychological and behavioral problems of Corona with the mediation of risk perception with standard coefficient of 0/100 (p < 0/05).Conclusion: It assumed that the psychological and behavioral problems of Corona virus is effected by some psychological factors through direct and indirect ways and their inclusion in the comprehensive plans of health system is preferred