مقایسه اثربخشی درمان شناختی - وجودی و درمان متمرکز بر شفقت به شیوه گروهی بر بهزیستی روانشناختی زنان مطلقه سرپرست خانوار

زمینه: مطالعات مداخله ای مختلفی با هدف ارتقاء شاخص های سلامت روان زنان مطلقه سرپرست خانوار انجام شده است، اما پژوهشی که به مقایسه اثربخشی درمان شناختی-وجودی و درمان متمرکز بر شفقت بر بهزیستی روانشناختی زنان مطلقه سرپرست خانوار پرداخته باشد، مغفول مانده است. هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی-وجودی و درمان متمرکز بر شفقت به شیوه گروهی بر بهزیستی روانشناختی زنان مطلقه سرپرست خانوار انجام شد. روش: این پژوهش از نوع شبه آزمایشی و با استفاده از طرح پیش آزمون - پس آزمون-پیگیری با گروه گواه انجام شد. جامعه پژوهش متشکل از تمامی زنان مطلقه سرپرست خانوار کمیته امداد امام خمینی (ره) منطقه 19 شهر تهران در سال 1398 بودند. نمونه این مطالعه 36 زن بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه (هر گروه 12 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1989) بود. برای گروه آزمایشی اول، درمان شناختی-وجودی (‌کیسان، 2004، 2009) و برای گروه آزمایشی دوم درمان متمرکز بر شفقت (گیلبرت، 2009، 2014) در 8 جلسه 120 دقیقه ای برگزار گردید، اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و تعقیبی بونفرونی استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که درمان شناختی-وجودی و درمان متمرکز بر شفقت باعث افزایش بهزیستی روانشناختی و مولفه های آن (پذیرش خود، رابطه مثبت با دیگران، خودمختاری، زندگی هدفمند، رشد شخصی، تسلط بر محیط) در پایان مداخلات و دوره پیگیری شده بودند. همچنین درمان شناختی-وجودی در مقایسه با درمان متمرکز بر شفقت اثربخشی بیشتری در افزایش بهزیستی روانشناختی و مولفه های آن داشت (0/01 >p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده توصیه می گردد روانشناسان و مشاوران از این دو رویکرد درمانی جهت کاهش مشکلات روانشناختی زنان سرپرست خانوار استفاده نمایند.

Comparison of the effectiveness of cognitive-existential therapy and compassion-focused therapy in groups on psychological well-being of divorced female heads of household

Background: Various interventional studies have been conducted by the aim of improving mental health among divorced female heads of household, but no research has been conducted with the aim of comparing the effectiveness of cognitiveexistential therapy and compassionfocused therapy on psychological wellbeing of divorced female heads of household. Aims: The present research was conducted by the aim of comparing the effectiveness of cognitiveexistential therapy and compassionfocused therapy on psychological wellbeing of divorced female heads of household. Method: The current study was conducted by semiexperimental method in which a pretestposttestfollow up with control group design was used. The research population included all divorced women who were heads of household who were members of the Imam Khomeini Relief Foundation in the 19th district of Tehran, Iran. The study sample included 36 women who were selected by purposeful sampling method and, then, were assigned into two experiment groups and one control group (12 individuals per group) through random assignment method. The research tool was Ryff rsquo;s Psychological Wellbeing Scale (1989). For the first experiment group, the cognitiveexistential therapy (Kissane, 2004, 2009), and for the second experiment group, the compassion focused therapy (Gilbert, 2009, 2014) were delivered in groups and in eight 120minute sessions, but the control group received no intervention. The variance analysis test with repeated measures and the Bonferroni ad hoc test were used to analyze the data. Results: The results indicated that the cognitiveexistential therapy and the compassionfocused therapy led to improvements in psychological wellbeing and all its components (acceptance of self, positive relations with others, selfautonomy, purposeful life, personal growth, environmental mastery) at the end of the intervention stage and in the followup stage. Moreover, the cognitiveexistential therapy showed greater effectiveness on increasing psychological wellbeing and its components (p< 0/01) compared to the compassionfocused therapy. Conclusions: According to the obtained results, psychologists and counselors are recommended to employ these two therapeutic approaches for reducing psychological problems among divorced women who are heads of household.