اثربخشی برنامه آموزشی توانمندسازی روانی بر افزایش سرمایه روانشناختی و بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل معلمان

زمینه: نتایج مطالعات اخیر بر روند فزآینده تمایل معلمان به کناره‌گیری زود هنگام از حرفه خود و یا توجه کمتر به حفظ سبک زندگی شغلی سالم اشاره دارد، این امر ضرورت توسعه مداخلات روانی آموزشی با هدف تقویت سرمایه روانشناختی در معلمان را پررنگ می سازد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی توانمندسازی روانی بر افزایش سرمایه روانشناختی و بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل گروهی از معلمان زن انجام شد. روش: این پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی با طرح پیش آزمون پس‌آزمون با گروه گواه غیرمعادل و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان زن مقطع متوسطه اول و دومِ منطقه 4 آموزش و پرورش شهر تهران در نیمسال اول سال تحصیلی 99-98 بودند. از این میان،60 معلم زن در 2 گروه آزمایش (30 نفر) و گواه (30 نفر) که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده بودند، قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه سرمایه روانشناختی (لوتانز، آولیو، آوی و نورمن، 2007) و مقیاس بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل (وتکاتویک، فاکس، اسپکتور وکیلووای، 2000) پاسخ دادند. بسته آموزش توانمندسازی روانی معلمان (بوام و همکاران، 2018) در 10 جلسه و هر جلسه 2 ساعت، به شیوه گروهی برای گروه آزمایش اجرا شد و برای تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل واریانس مختلط ساده استفاده گردید.. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت، بسته آموزشی توانمندسازی روانی معلم در افزایش سرمایه روانشناختی، بُعد مثبت بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل و در مقابل کاهش هیجانات منفی معلم، وجه منفی بهزیستی عاطفی مرتبط با شغل به طور تجربی، اثرگذار بود ((p<0.001). نتیجه‌گیری: در مجموع، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تحقق دغدغه توانمندسازی روانی معلمان و تامین پیشنیاز های لازم جهت تحول و بالندگی حرفه‌ای در آنها بر ارتقای سرمایه روانی معلمان، تقویت منابع مقابله‌ای و بهبود پرطاقتی روانی در آنها مبتنی است.

Effectiveness of mental empowerment training program on increasing teachers’ psychological capital and job-related affective well-being

Background: Recent studies allude to an increasing trend in teachers to retire early from their profession and pay less attention to maintaining a healthoriented, occupational lifestyle. This highlights the need to develop psychoeducational interventions aimed at strengthening psychological capital in teachers. Aims: This study was aimed to investigate the effectiveness of empowerment training program to increase psychological capital and emotional wellbeing related to the job of a group of female teachers. Method: The present research was quasiexperimental with pretest, posttest, control group design and twomonth followup period. The statistical population of the study included all female teachers of the first and second course of secondary school in the 4th educational region of Tehran in the first semester of the 9998 academic year. Among them, 60 female teachers in experimental (n=30) and control (n=30) groups who were selected by convenience sampling method, before and after training answered the psychological capital questionnaire (Luthans, Avolio, Avey, Norman (2007).) and the the JobRelated Affective WellBeing Scale (Van Katwyk, Fox, Spector Kelloway (2000). Teacherschr('39') psychological empowerment training package (Baum et al. (2018).) was performed in 10 sessions and 2 hours in each session, in a group method for the experimental group. For data analysis, simple mixed analysis of variance statistical method was used. Results: The results indicated that,in the short and long term teacherschr('39') psychological empowerment training package was effective in increasing psychological capital, positive dimension of jobrelated emotional wellbeing and in contrast was empirically effective in reducing negative teacher emotions, the negative aspect of jobrelated emotional wellbeing (p< 0/001). Conclusions: In summary, the results of the present study showed that the realization of teachers chr('39')psychological empowerment concerns and the provision of essential prerequisites for professional development and growth in them is based on promoting teacherschr('39') psychological capital, strengthening coping resources and improving their mental resilience