اثربخشی برنامه آموزش والدین به شیوه استپ (step) بر کیفیت روابط والد - فرزندی، خودکارآمدی والدگری و انعطاف‌پذیری شناختی مادران نوجوانان

زمینه: مرور پژوهش‌ها نشان می دهد که استفاده از برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر سبک‌های فرزندپروری، انعطاف پذیری روانشناختی و تنیدگی مادران تاثیر می‌گذارد؛ اما مسئله اینست که تعیین اثربخشی برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر کیفیت روابط والد فرزند و خودکارآمدی والدگری مغفول مانده است. هدف: بررسی اثربخشی برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر کیفیت روابط والد فرزندی، خودکارآمدی والدگری و انعطاف‌پذیری شناختی مادران شهر اصفهان بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس‌آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش مادران دارای نوجوان پسر 12 تا 18 سال مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره یارستان شهر اصفهان در سال 1398 بودند. 40 مادر به روش هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 مادر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش عبارتند از: پرسشنامه های رابطه والد فرزندی پیانتا (1994)، خودکارآمدی والدگری دومکا، استرزینگر، جکسون و روسا (1996)، انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) و 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش به شیوه استپ درایکورس و سولتس (1991). داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: برنامه آموزش والدین به شیوه استپ بر بهبود کیفیت روابط والد فرزندی و افزایش خودکارآمدی والدگری و انعطاف‌پذیری شناختی مادران تاثیر داشت (0/001>p). همچنین برنامه آموزش والدین به شیوه استپ در مرحله پیگیری هم، معنادار بود (0/001 >p). نتیجه‌گیری: والدینی که در 8 جلسه برنامه آموزش والدین به شیوه استپ شرکت کرده بودند، کیفیت روابط والد فرزندی بیشتر، خودکارآمدی والدگری بهتر و انعطاف پذیری شناختی بیشتری کسب کردند.

The effectiveness of the systematic training for effective parenting (STEP) on the quality of parent-child relationships, parenting self-efficacy, and cognitive flexibility in adolescent mothers

Background: Research shows that using a stepbystep parenting program affects parenting styles, psychological flexibility, and motherschr('39') stress, but the problem is that determining the effectiveness of a stepbystep parenting education program affects the quality of parentchild relationships and neglected parental selfefficacy. remained.Aims: To evaluate the effectiveness of stepbystep parent education program on the quality of parentchild relationships, parental selfefficacy and cognitive flexibility of mothers in Isfahan. Method: The research was quasiexperimental with pretestposttest design and twomonth followup with the control group. The Maternal Research Society of 12 to 18yearold boys referred to the Yarestan Counseling Center in Isfahan in 2019. 40 mothers were randomly selected as a sample and randomly assigned to two experimental and control groups (20 mothers in each group). Research tools include the Pianta ParentChild Relationship Questionnaire (1994), Dumka Parenting SelfEfficacy, Stringinger, Jackson, and Rosa (1996), Dennis and Vanderwal Cognitive Flexibility (2010), and 8 90minute stepbystep training sessions with Step Drikers and Solts. (1991). Data were analyzed using mixed variance analysis with repeated measurements. Results: Stepbystep parenting training program improved the quality of parentchild relationships and increased parenting selfefficacy and motherschr('39') cognitive flexibility (p< 0/001). The stepbystep parenting training program was also significant in the followup phase (p< 0/001). Conclusions: Parents who participated in 8 parent training sessions in the stepbystep program gained more quality parentchild relationships, better parenting selfefficacy, and more cognitive flexibility