مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان کوتاه مدت راه حل محور و درمان عقلانی – هیجانی - رفتاری بر معنای کار در کارکنان شرکت نفت

زمینه: مطالعات مختلفی نشان داده ا ند که درمان کوتاه مدت راه حل محور و درمان عقلانی - هیجانی رفتاری در بهبود شاخص های شغلی موثر بوده اند، اما آیا آموزش مبتنی بر درمان کوتاه مدت راه حل محور و درمان عقلانی هیجانی رفتاری بر معنای کار موثر است و کدام یک تاثیر بیشتری دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان کوتاه مدت راه حل محور و درمان عقلانی - هیجانی رفتاری بر معنای کار در کارکنان شرکت نفت انجام شد. روش: این پژوهش به روش نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون پس آزمون پیگیری با گروه کنترل استفاده گردید. جامعه این پژوهش را کارکنان ستادی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمال شهر ساری در نیمه دوم سال 1396 تشکیل دادند که تعداد آنها 230 نفر بود. نمونه 45 نفر از کارکنان بودند که به شیوه در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در سه گروه شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه کار و معنا استیگر، دیک و دافی (2012) بود. گروه آزمایشی اول، آموزش مبتنی بر درمان کوتاه مدت راه حل محور (عباس پور، 1393) و گروه آزمایش دوم، آموزش مبتنی بر درمان عقلانی - هیجانی رفتاری (جهانیان نجف آبادی، 1389) را در 8 جلسه 2 ساعته دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که هر دو مداخله آموزشی در بهبود معنای کار و مولفه های آن (معنای مثبت، معناسازی از طریق کار و انگیزش های برتر) در گروه های آزمایش در پایان درمان و بعد از پیگیری یک ‌ماهه موثر واقع شدند. همچنین بین اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان کوتاه مدت راه حل محور و درمان عقلانی - هیجانی رفتاری تفاوت معنا‌داری وجود داشت و آموزش مبتنی بر درمان عقلانی - هیجانی رفتاری در بهبود معنای کار و مولفه های آن موثرتر بود (0.01 >p). نتیجه گیری: آموزش مبتنی بر درمان عقلانی - هیجانی رفتاری گزینه مداخله ای مناسب و موثری جهت بهبود معنای کار در کارکنان می‌باشد.

Comparison of the effectiveness of training based on solution-focused brief therapy and rational emotive behavioral therapy on meaning of work among employees of oil company

Background: Different studies have shown that solutionfocused brief therapy and rationalemotionalbehavioral therapy have been effective on improving work indices, but the question is that ldquo;are trainings based on solutionfocused brief therapy and rationalemotivebehavioral therapy effective on meaning of work and, if so, which one is more effective? rdquo; Aims: The present research was conducted by the aim of comparing the effectiveness of training based on solutionfocused brief therapy and rationalemotivebehavioral therapy on meaning of work among employees of oil Company. Method: The present research was conducted by semiexperimental method in which a pretestposttestfollow up with control group design was used. The research population included all the headquarters rsquo; staff of the oil pipeline and telecommunication company of the North region of Sari, Iran, in 2017 who were 230 individuals. The sample included 45 individuals who were selected by available sampling method and were assigned into two experiment groups and one control group through random assignment method. The research tool was Work as Meaning of Steger, Dik and Duffy (2012). The first experiment group received training based on solutionfocused brief therapy (Abbas Pour, 2014), and the second experiment group received training based on rationalemotionalbehavioral therapy (Jahanyan Najaf Abadi, 2010) in eight 2hour sessions. For analyzing the data, variance analysis with repeated measures and Bonferroni post hoc test were used. Results: Results indicated that, in the end of the therapy and after onemonth followup, both training interventions were effective on improving meaning of work and its components (positive meaning, meaningmaking through work, and higher motivations) in experiment groups. Moreover, there was significant difference between the effective of training based on solutionfocused brief therapy and training based on rational emotive behavioral therapy, and the latter was more effective on improving meaning of work and its components (p< 0/01). Conclusions: Training based on rational emotive behavioral therapy is an appropriate and effective interventional option for improving meaning of work among staff.