مقایسه اثربخشی برنامه مداخله‌ای روان درمانی پویشی کوتاه مدت، آموزش تن آگاهی وتلفیق این دو بر کارکردهای اجرایی

زمینه: کارکردهای اجرایی مغز، ساختارهای مهمی هستند که با فرآیندهای روانشناختی، مسئول کنترل هوشیاری، تفکر و اعمال مرتبط با آن هستند. بنابراین مسئله پژوهش این است که آیا با استفاده از مداخله روان درمانی پویشی کوتاه مدت، تن آگاهی و تلفیق این دو با یکدیگر می‌توان کارکردهای اجرایی را ارتقا بخشید. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه مداخله‌ای روان درمانی پویشی کوتاه مدت، آموزش تن آگاهی و تلفیق این دو برکارکردهای اجرایی انجام شد. روش: طرح این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود که آزمون برج لندن جهت سنجش عملکردهای اجرایی مغز (توانایی حل مسئله) به کار گرفته شد. جامعه پژوهش شامل 2076 نفر از دانش‌آموزان دختر پایه نهم منطقه 4 شهر تهران بود که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند. 60 نفر آزمودنی انتخاب که پس از مصاحبه تشخیصی اولیه 45 نفر، به روش نمونه در دسترس مناسب جهت شرکت در دوره شناخته شدند، در مرحله بعد افراد به صورت تصادفی براساس قرعه کشی در 3 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل جایگیری شدند. ابزار پژوهش آزمون برج لندن شالیس (1982)، پروتکل روان درمانی پویشی دوانلو (1995) و مداخله تن آگاهی کبات - زین (1982، 1990) بود. به منظور تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس مختلط استفاده شد. یافته ها: یافته‌های حاصل از تحلیل بر روی نمرات پیش آزمون و پس آزمون بین دو گروه آزمایش وکنترل نشان داد که برنامه‌های آموزش تن آگاهی، برنامه مداخله‌ای روان درمانی پویشی کوتاه مدت و تلفیق این دو باعث افزایش نمرات در هر سه گروه آزمایش در پس آزمون و پیگیری شده است و اثربخشی مداخله تلفیقی بیشتر از دو مداخله دیگر بوده است (0/05>p). نتیجه گیری: مداخله تلفیقی بیشترین تاثیر و مداخله تن آگاهی کمترین تاثیر را بر توانایی حل مسئله آزمودنی‌ها داشته است. هرچند که تاثیرگذاری مداخله مبتنی بر روان درمانی پویشی کوتاه مدت بیشتر از مداخله تن آگاهی بوده است اما تفاوت بین این دو مداخله قابل توجه نبود، این در حالی است که تفاوت مداخله تن آگاهی و تلفیقی قابل توجه بود.

Comparing the effectiveness of ISTDP intervention program, awareness training, and its application on executive functions

Background: The executive functions of the brain are important structures that are responsible for controlling consciousness, thinking and actions associated with psychological processes. Therefore, the research question is whether using shortterm dynamic psychotherapy intervention, awareness and integration of these two can enhance executive functions. Aims: The purpose of this study was to evaluate the effectiveness of ISTDP intervention program, awareness training and integration of these two executive functions. Method: The design of this quasiexperimental study was pretest and posttest with the control group. The study population consisted of 9 female students in the ninth grade of district 4 of Tehran city who were studying in the academic year 2017 subjects were selected who, after the initial diagnostic interview, were identified as the best available sample to participate in the course. Subjects were randomly assigned into 3 experimental and 1 control groups. The research instrument was the London Shallis Tower Test (1982), Dynamic Dynamics Protocol (1995) and CobtZain Consciousness Intervention (1990, 1990). Analysis of variance with repeated measures was used to analyze the data.Results: The results of the analysis of pretest and posttest scores between the two experimental and control groups showed that awareness training programs, istdp intervention program, and the combination of these two groups resulted in posttest and posttest scores in all three groups. Part of the integrated intervention was more than the other two interventions (p<0/05). Conclusions: Consolidated intervention had the most effect and the intervention of awareness had the least effect on the problem solving ability of the subjects. Although the effect of ISTDPbased intervention was more than bodyawareness intervention, the difference between these two interventions was not statistically significant, while the difference between bodyawareness and integrated intervention was statistically significant.