اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودکارآمدپنداری درد و اجتناب تجربه‌ای مادران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر

زمینه: سندروم روده تحریک‌پذیر علاوه بر مشکلات جسمانی، می‌تواند فرآیندهای شناختی، هیجانی و روانشناختی بیماران را نیز متاثر سازد که ضروری است با بکارگیری درمان‌های روانشناختی مناسب نسبت به کاهش این آسیب‌ها اقدام شود. اما آیا رفتاردرمانی دیالکتیک می‌تواند منجر به بهبود خودکارآمدپنداری درد و کاهش اجتناب تجربه‌ای مادران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر شود؟ هدف: بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودکارآمدپنداری درد و اجتناب تجربه‌ای مادران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر انجام گرفت.روش: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش مادران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر مراجعه کننده به متخصص های گوارش در شهر زنجان در سه ماهه تابستان سال 1398 بود. در این پژوهش تعداد 30 مادر مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 مادر بیمار). گروه آزمایش مداخله رفتاردرمانی دیالکتیک (لینهان، 2004) را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدپنداری درد (نیکولاس، 1989) و اجتناب تجربه‌ای (بوند و همکاران، 2011) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که رفتاردرمانی دیالکتیک بر خودکارآمدپنداری درد و اجتناب تجربه‌ای مادران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر تاثیر معنادار دارد (p<0.001). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که رفتاردرمانی دیالکتیک با بهره‌گیری از تکنیک‌های تحمل پریشانی، پذیرش و خودنظم‌جویی هیجانی می‌تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود خودکارآمدپنداری درد و کاهش اجتناب تجربه‌ای مادران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر مورد استفاده گیرد.

The effectiveness of dialectic behavior therapy on pain self - efficacy and experiential avoidance in the mothers with irritable bowel syndrome

Background: Irritable Bowel Syndrome can influence the patients rsquo; cognitive, emotional and psychological processes in addition to the physical problems that appropriate psychological therapies should be applied to decrease these damages. But can dialectic behavior therapy lead to the improvement of pain selfefficacy and decrease of experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome? Aims: therefore the present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of dialectic behavior therapy on pain selfefficacy and experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome. Method: it was a quasiexperimental study with pretest, posttest with control group. The statistical population of the current study was the mothers with Irritable Bowel Syndrome referring to circulatory specialists in the city of Zanjan in the second quarter of 2019. 30 mothers with Irritable Bowel Syndrome were selected through available sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 15). The experimental group received dialectic behavior therapy intervention (Linhan, 2004) during twoandahalf months in ten seventyfiveminute sessions. The applied questionnaires in this study included pain selfefficacy (Nicolas, 1989) and experiential avoidance (Bond et.al., 2011). The data from the study were analyzed through MANCOVA method. Results: the results showed that the dialectic behavior therapy has significant effect on pain selfefficacy and experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome (p<0/001). Conclusions: according to the findings of the present study it can be concluded that the dialectic behavior therapy can be used as an efficient method to improve pain selfefficacy and decrease of experiential avoidance in the mothers with Irritable Bowel Syndrome.