اثربخشی برنامۀ نقاشی‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر رفتارهای چالشی کودکان اُتیسم با عملکرد بالا

زمینه: ویژگی اصلی در تشخیص اختلال طیف اُتیسم وجود الگوهای رفتاری، تمایلات یا رفتارهای چالشی است. رفتارهای چالشی رفتارهایی هستند که کودک را به خطر می‌اندازد یا او را از روابط اجتماعی دور می‌کند. مسئله این است که آیا برنامه‌ی تدوین شدۀ نقاشی‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کاهش رفتارهای چالشی کودکان اُتیسم با عملکرد بالا کمک می‌کند؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی برنامۀ نقاشی‌درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتارهای چالشی دانش‌آموان اُتیسم با عملکرد بالا انجام گرفت. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان اُتیسم با عملکرد بالای مدارس استثنایی شهر اردبیل در سال‌تحصیلی 981397 تشکیل دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس 30 دانش‌آموز اُتیسم با عملکرد بالا انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان گروه آزمایش، 10 جلسه برنامه‌ی تدوین‌شدۀ نقاشی‌درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی را دریافت نمودند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس رفتار چالش‌انگیز بیورکر‌تایلور، لووی و لاو (2010) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته‌ها نشان داد که فرضیۀ پژوهش مبنی بر اثربخشی برنامۀ تدوین شدۀ نقاشی‌درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر رفتارهای چالشی کودکان اُتیسم با عملکرد بالا، مورد تایید قرارگرفته است و کودکان اُتیسم با عملکرد بالا گروه آزمایش نسبت به کودکان اُتیسم با عملکرد بالا گروه گواه در پس‌آزمون، به‌طور معناداری، رفتارهای چالشی کمتری داشتند (0/01>p). نتیجه‌گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که استفاده از برنامۀ نقاشی‌درمانگری مبتنی بر ذهن‌آگاهی می تواند موجب کاهش رفتارهای چالشی کودکان اُتیسم با عملکرد بالا شود.

The effectiveness of painting therapy program based mindfulness on challenging behaviors of high - functioning autism children

Background: The main feature in the diagnosis of autism spectrum disorder is the existence of challenging patterns, tendencies, or behaviors. Challenging behaviors are behaviors that endanger or distance the child from social relationships. The question now is, does a painting therapy based mindfulness help with challenging behaviors in children with high function Autism? Aims: The purpose of this study was to evaluating the effectiveness of painting therapy program based mindfulness on challenging behaviors of highfunctioning autism children Method: The research method was experimental with pretestposttest design with control group. The statistical population of this research is all studets with high function autism the exceptional schools of Ardebil city in the academic year of 20182019, among which 30 students with high function autism were selected through available sampling method and was replaced randomly assigned to the experimental group (n= 15) and control group (n= 15). Participants in the experimental group received 10 sessions of painting therapy based mindfulness. Challenging Behavior Scale BourkeTaylor, Howie Law (2010), was used to collect data. Data were analyzed using statistical analysis of covariance. Results: The results showed that the research hypothesis of the effectiveness of a painting therapy based mindfulness program on the challenging behaviors of children with high function autism was confirmed and the children with high function autism in the experimental group compared to students with high function autism in the control group had significantly less challenging behaviors in posttest (p<0/01). Conclusions: Therefore, it can be concluded that the use of painting therapy program based mindfulness can reduce the challenging behaviors of children with high function autism