اثربخشی هیپنوتیزم درمانگری شناختی بر کاهش تنیدگی ادراک شده بیماران دچار مالتیپل اسکلروزیس

زمینه: مالتیپل‌اسکلروزیس‌ یک ‌بیماری ‌ناتوان‌کننده ‌و ‌مزمن ‌مغز‌ و ‌نخاع‌ می‌باشد‌ که ‌موجب ‌‌‌بروز‌ نشانه‌های ‌مرضی‌ گسترده‌ای ‌شامل‌ حرکات عضلانی، تعادل ‌و ‌بینایی‌ و‌ اختلالات روانشناختی مانند اضطراب، افسردگی‌و تنیدگی می‌گردد و اثرات مهمی بر زندگی این بیماران می‌گذارد. اما آیا‌ هیپنوتیزم ‌درمانگری شناختی‌می‌تواند‌ تنیدگی این بیماران را کاهش دهد وکیفیت زندگی‌آنها را بهبود بخشید؟ هدف: هدف ‌از ‌این ‌پژوهش ‌بررسی ‌اثربخشی ‌هیپنوتیزم ‌درمانگری‌ شناختی ‌بر‌ کاهش ‌تنیدگی ‌ادراک‌ شده بیماران ‌دچار ‌ام‌اس ‌بود. روش: این پژوهش‌یک مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون،‌ پس‌آزمون ‌و پیگیری‌2 ماهه با گروه‌گواه بود. جامعه‌آماری شامل 236 بیمار ‌دچار ‌ام اس ‌از نوع عودکننده فروکش‌کننده‌ مراجعه‌کننده به یک کلینیک خصوصی مغز و اعصاب واقع در شهر تهران‌در بازۀ زمانی‌ دی 1396 تا خرداد 1397 بود. بدین‌منظور 30 نفراز‌این جامعه با‌‌‌ روش نمونه گیری در دسترس بر اساس ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و سپس به طور تصادفی به دو گروه 15 نفری آزمایش وگواه گمارده شدند. پرسشنامه تنیدگی‌ادراک شده (کوهن و همکاران، 1983) توسط آزمودنی‌های هردوگروه در مراحل قبل، بعد از مداخله و پیگیری کامل‌گردید. درمان انفرادی در 8 جلسه یک ساعته هفتگی بر اساس پروتکل ‌اثربخشی ‌هیپنوتیزم درمانی‌شناختی برکاهش تنیدگی ادراک شدۀ بیماران دچار ام‌اس (محقق ساخته، 1397) به گروه آزمایش ارائه و داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان‌ داد که ‌اجرای ‌هیپنوتیزم ‌درمانگری‌ شناختی ‌منجر به ‌کاهش ‌معنادار ‌میانگین ‌‌نمرات ‌مولفه‌های ‌تنیدگی ‌ادراک‌شده‌ منفی، مثبت ‌و تنیدگی ‌ادراک‌شده ‌کل‌ درگروه‌ آزمایش ‌شده‌ است (0/01>p). نتیجه‌گیری: براساس ‌یافته‌های ‌پژوهش‌ حاضر هیپنوتیزم‌ درمانگری‌ شناختی ‌روش‌ موثری ‌برای‌کاهش پایدار تنیدگی ‌ادراک شده در بیماران دچار ام‌اس است.

The effectiveness of cognitive hypnotherapy on reduction of perceived stress of patients with multiple sclerosis

Background: Multiple sclerosis (MS) is a disabling and chronic disease of the brain and spinal cord, causing a wide range of symptoms incuding muscle movement, balance and vision and leading to psychlogical disorders such as anxiety, depression and stress which have important consequences on lives of patints. But whether cognitive hypnotherapycould reduce the perceived stress and improve life quality of these patients? Aims: The purpose of this study was to investigate the effectiveness of cognitive hypnotherapy on reduction of perceived stress of patients with MS. Method: This research was a quasiexperimental study with pre, post and 2 months follow up test design with control group. The statistical population included 236 patients with replacingremitting MS referred to a neurologist private clinic within period of January to June in the city of Tehran in 2018. Hence 30 patients among the statistical population were selected through convenience sampling based on inclusion and exclusion criteria, then placed randomly into two equal experimental and control groups. Perceived stress of participants of both groups was measured by Cohen perceived stress scale (Cohen et. al, 1983) in 3 stages of pre, post and follow up tests. Individualized treatment based on protocol of effectiveness of cognitive hypnotherapy on reduction of perceived stress of patients with MS (established by reearcher, 2018) was done for experimental group in eight weekly 1 hour sessions. Data were analyzed at two levels of descriptive and inferential. Results:The results showed that cognitive hypnotherapy significantly reduced the mean scores of positive, negative and total perceived stresses of experimental group(P<0/01). Conclusions: Based on the results, cognitive hypnotherapy intervention is an effective method for stable reduction of the perceived stress in patients with multiple sclerosis.