اثر زئولیت و سیلیکات کلسیم بر تحمل شوری در دو رقم کلزا

تنش شوری یکی از دلایل اصلی کاهش عملکرد محصولات زراعی در ایران است و ارائه ی راه کار برای تعدیل اثر این تنش ضروری به نظر می رسد. لذا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس جهت بهبود خسارات ناشی از تنش بر دو رقم کلزا اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح بدون تنش، شوری متوسط و شدید (4/0، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر)، دو میزان سیلیکات کلسیم (صفر و 8 کیلوگرم در هکتار)، دو میزان زئولیت (صفر و 8 تن در هکتار) و دو رقم کلزا (زرفام و ساری گل) بودند. نتایج نشان داد کاربرد زئولیت در شرایط خاک با بافت سبک، عملکرد رقم زرفام را افزایش داد اما اثر معنی داری بر ساری گل نداشت. رقم زرفام در شرایط شوری متوسط و کاربرد زئولیت و سیلیکات کلسیم نسبت به رقم ساری گل در شرایط شوری شدید، بدون زئولیت و کاربرد سیلیکات کلسیم درصد روغن بیشتری را تولید نمود (بیش از 57 درصد). همچنین رقم ساری گل در شرایط بدون زئولیت و بدون تنش و با کاربرد سیلیکات کلسیم بیشترین عملکرد روغن و در شرایط شوری شدید بدون سیلیکات کلسیم و با کاربرد زئولیت کمترین عملکرد روغن را نشان دادند (با اختلاف حدود 60 درصد). در مورد شاخص سبزینگی، رقم زرفام در شرایط شوری متوسط و بدون زئولیت و سیلیکات کلسیم بیشترین و رقم ساری گل در شرایط شوری متوسط و کاربرد سیلیکات کلسیم ولی بدون زئولیت کمترین مقدار را نشان داد (با اختلاف بیش از 32 درصد). به طور کلی شوری باعث کاهش عملکرد و اجزای آن شد و کاربرد زئولیت و سیلیکات کلسیم در برخی صفات ارقام، شرایط تنش را کنترل کرد که در این میان زرفام واکنش مطلوبی به تیمار سیلیکات کلسیم نشان داد و تاثیر این تیمار بر خصوصیات زراعی دو رقم کلزای مطالعه شده در مقایسه با زئولیت،مطلوب تر بود.