روند رشد، واکنش تغذیه‌ای و درجه زرد برگی نارنگی انشو با پایه سوینگل‌ سیتروملو در برخی خاک‌های آهکی مازندران

در این پژوهش واکنش تغذیه‌ای نارنگی انشو با پایه سوینگل‌سیتروملو به خاک‌های آهکی شرق مازندران بررسی شد. آزمایش گلدانی به مدت دو سال در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت خاک دارای مقادیر متفاوت کربنات کلسیم معادل از 2% تا 45 درصد در 4 تکرار جمعاً با 28 گلدان انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین وزن خشک اندام هوایی از خاک جنوب ساری با مقدار آهک کل 14 درصد، آهک فعال 5 درصد حاصل شد و در خاک‌های با آهک بیشتر، میانگین وزن خشک اندام هوایی به شدت کاهش یافت. بیشترین درجه زردی برگ از خاک‌های غرب نکا و شرق ساری با آهک فعال 14 و 16 درصد و آهک کل 30 و 45 درصد به دست آمد و کمترین درجه زردی از خاک‌های بدون آهک فعال و آهک فعال 3 درصد و آهک کل 2 و 9 درصد حاصل شد. در خاک‌های با آهک 2 درصد (جنوب بابل) و 9 درصد (غرب قائم‌شهر)، بیشترین غلظت آهن کل در ریشه و کمترین علائم زردی برگ وجود داشت. میانگین غلظت آهن کل در ریشه‌ها حدود 5/7 برابر میانگین غلظت آن در برگ‌ها بود که تجمع و رسوب آهن در ریشه‌ها را نشان می‌دهد. با توجه به این که مقدار منگنز قابل استفاده برای درختان مرکبات در بیشتر خاک‌ها بیش از حد مطلوب (mgkg15/2) بود اما میانگین غلظت منگنز برگ در بیشتر خاک‌ها کمتر از حد کفایت (mgkg125 ) بود به طور کلی میانگین غلظت منگنز در ریشه حدود 2/3 برابر میانگین غلظت آن در برگ بود. در مقابل، با توجه به این که مقدار روی قابل استفاده برخی خاک‌ها کمتر از حد مطلوب بود اما در بیشتر آن‌ها، غلظت روی برگ‌ها در حد کفایت نشان می‌داد. همچنین از بین عناصر کم مصرف مورد بررسی، با توجه به شدت کمبود منگنز و راندمان پایین انتقال آن از ریشه به برگ، محدود کننده‌ترین عنصر برای این پایه و پیوندک بود. به طور کلی با توجه به نتایج این پژوهش، توصیه می‌شود در خاک‌های با آهک کل بیشتر از 14 و آهک فعال بیشتر از 5 درصد از پایه سوینگل‌سیتروملو استفاده نشود. همچنین توصیه می‌شود از مصرف خاکی کودهای آهن و منگنز برای رفع کمبود این عناصر در این پایه و پیوندک اجتناب شود.