بررسی اثرات pH و قدرت یونی بر جذب سطحی بور (B) روی کایولینایت

گیاهان بور (b) مورد نیاز برای رشد خود را از محلول خاک تامین می کنند. غلظت بور در فاز محلول خاک به وسیله واکنش های جذب سطحی و رهاسازی روی کلوییدهای آلی و معدنی خاک کنترل می شود. از این رو، این واکنش ها از دیدگاه کشاورزی و زیست محیطی اهمیت بسیار زیادی دارند. با توجه به اهمیت کانی های رس آلومینوسیلیکاتی در واکنش های جذب سطحی و رهاسازی یون ها در خاک، در این پژوهش، رفتار جذب سطحی بور روی کانی کایولینایت، تابعی از غلظت تعادلی، ph، غلظت کایولینایت، و قدرت یونی مورد بررسی قرار گرفت. همدماهای جذب سطحی بور در محدوده ی غلظت تعادلی 0 تا 1319 میکرو مولار در دو ph 5 و 8 نشان داد که جذب سطحی آن با افزایش غلظت افزایش می یابد و ماکزیمم آن در ph 8 به تقریباً 20 میکرو مول بر گرم کایولینایت می رسد. داده های آزمایشی همچنین نشان داد که جذب سطحی بور با افزایشph تا ph حدود 9 افزایش می یابد و در این ph به حداکثر مقدار می رسد. سپس با افزایش مجدد phمقدار آن تدریجاً کاهش می یابد. علاوه براین، نتایج نشان داد که در غلظت ثابت بور با افزایش غلظت کایولینایت از میزان جذب سطحی بر واحد وزن کانی کاسته می شود. بررسی مقدار جذب سطحی بور در قدرت های یونی مختلف نیز نشان داد که با افزایش قدرت یونی از مقدار جذب سطحی بور کاسته می شود. رابطه منفی قدرت یونی با جذب سطحی بور احتمالا به دلیل اثر قدرت یونی بر رفتار باری کایولینایت و بر توزیع گونه های بور در فاز محلول و نیز اثر رقابتی آنیون نیترات با بورات است. با توجه به مقدار بالای جذب سطحی بور روی کایولینایت و مشابهت جذب سطحی آنیون ها روی انواع کانی های رس آلومینوسیلیکاتی، می توان نتیجه گرفت که این کانی‌ها نقش مهمی در جذب سطحی بور در خاک ها و در نتیجه در کنترل قابلیت دسترسی آن برای گیاهان دارند.