تاثیر مدیریت مراتع بر تغییرات کربن آلی خاک و خاکدانه ها در چهار منطقه استان کرمانشاه

مدیریت نامناسب اراضی و تشدید بهره برداری از منابع سرزمین یکی از عوامل افزایش گازهای گلخانه ای و گرمایش جهانی است و به همین دلیل اصلاح مدیریت بهره برداری از اراضی ضروری می باشد. این پژوهش در مراتع استان کرمانشاه با هدف بررسی تاثیر پنج مدیریت متداول (شامل مراتع حفاظت شده، چرای شدید، مرتع سوخته ، مرتع تبدیل شده به باغات و زراعت دیم) بر ماده آلی خاک و اندازه خاکدانه ها انجام شد. نمونه های خاک از لایه 0 تا 20 سانتی متر برداشته شد و بافت خاک، آهک کل، اسیدیته، هدایت الکتریکی و کربن آلی خاک تعیین گردید. توزیع اندازه خاکدانه ها به روش الک تر در پنج گروه کوچکتر از 050/0، 050/0- 250/0، 250/0 - 1، 1- 2 و 2- 5 میلی متر انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مدیریت های مورد اشاره بر مقدار کربن آلی و اندازه خاکدانه ها تاثیر معنی دار دارد و مدیریت نامناسب اراضی مرتعی منجر به تغییر اندازه آنها به دلیل کاهش کربن آلی گردیده است. متوسط کربن آلی مراتع حفاظت شده، چرای شدید، آتش سوزی، تبدیل به باغات و زراعت دیم به ترتیب 12/3، 16/1، 61/1، 13/2 و 22/1 درصد بود. متوسط فراوانی خاکدان های بزرگتر از 1 میلی متر نیز در مراتع حفاظت شده، چرای شدید، آتش سوزی، تبدیل به باغات و زراعت دیم به ترتیب 85/54، 68/29، 72/34، 71/43 و 09/26 درصد بدست آمد که در مراتع حفاظت شده و تبدیل شده به باغ به طور معنی داری از سایر کاربری ها بیشتر بود، زیرا ماده آلی مراتع با چرای شدید، آتش سوزی و دیمزار به طور معنی داری کمتر بوده و منجر به افزایش خاکدانه های کوچک شده که نهایتا شرایط برای آسیب پذیری بیشتر در مقابل فرسایش را فراهم می کند.