تاثیر ریزجانداران مفید خاکزی بر رشد و جذب کادمیوم توسط ذرت

استفاده از روابط هم‌افزایی بین باکتری های محرک رشد گیاه (pgpr) و قارچ های میکوریز آربوسکولار (amf) برای رشد گیاه در خاک های آلوده به فلزات سنگین و پالایش آنها به‌عنوان یک راهکار مدیریتی پایدار و اقتصادی معرفی شده است. برای این منظور یک آزمایش گلخانه ای با استفاده از گیاه ذرت به صورت فاکتوریل با دو فاکتور تیمار آلودگی کادمیوم (صفر، 10، 20 و 30 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و تیمار تلقیح میکروبی شامل بدون تلقیح (c)، تلقیح باکتری-های سودوموناس گروه فلورسنت (b)، تلقیح میکوریز گلوموس ورسیفورم (f) و تلقیح توام باکتری ها و میکوریز (bf) در 3 تکرار اجرا شد. پس از گذشت 14 هفته وزن خشک اندام های هوایی، ریشه‌ها، غلظت و مقدار کادمیوم در آنها اندازه گیری شدند. با افزایش سطوح کادمیوم وزن خشک اندام هوایی نسبت به شاهد کاهش نشان داد، با اینحال غلظت و مقدار کادمیوم جذب‌ شده در اندام های هوایی در مقایسه با شرایط بدون مصرف کادمیوم به‌ترتیب 8/1 و 4/1 برابر افزایش نشان داد. مقدار کادمیوم جذب‌ شده کل از 250 میکرو‌گرم در تیمار بدون کادمیوم به 966 میکرو‌گرم در گلدان در سطح 30 میلی گرم در کیلوگرم کادمیوم رسید. وزن خشک کل گیاه با تلقیح ریزجانداران خاک در مقایسه با شرایط بدون تلقیح به طور معنی‌داری افزایش یافت و بیشترین وزن خشک (5/27 گرم در گلدان) در تیمار باکتری های pgpr به دست آمد و 4/3 برابر بیشتر از شرایط بدون تلقیح (1/8 ‌گرم در گلدان) بود. تلقیح ریزجانداران محرک رشد بطور معنی‌داری مقدار کل جذب کادمیوم توسط ذرت را نسبت به شرایط بدون تلقیح تا 57/2 برابر افزایش داد. در میان تیمارهای میکروبی باکتری های محرک رشد بیشترین تاثیر را بر وزن خشک و مقدار کادمیوم اندام های هوایی داشتند. با تلقیح ریزجانداران مفید غلظت کادمیوم در برگ ها کاهش یافت، اما با توجه به افزایش بیوماس گیاه، منجر به تجمع بیشتر کادمیوم در گیاه ذرت شدند. با توجه به نتایج چنین استنباط می‌شود که تلقیح باکتریهای محرک رشد و قارچ های میکوریز به ترتیب سبب افزایش استخراج گیاهی (phytoextraction) و تثبیت گیاهی (phytostabilization) کادمیوم توسط ذرت گردید.