اثر کیفیت و مدیریت آب بر ویژگی های شیمیایی خاک

یکی از منابع موجود آب در مناطق خشک و نیمه خشک، آب های شور زیر زمینی و زه آب های حاصل از زهکشی مناطق بالادست می باشد که بایستی به نحو مطلوب مورد استفاده قرار گیرد. از جمله روش های مناسب برای کاهش اثرات شوری، اعمال آبشویی همراه با مدیریت صحیح آبیاری است. در همین راستا آزمایشی در جنوب شرق اصفهان با سه تیمار کیفیت آب آبیاری با شوری های 7/1،9 و 5/12دسی-زیمنس بر متر (بترتیبs1، s2 و s3) به عنوان کرت اصلی، دو تیمار مدیریت آبیاری شامل کاربرد آب غیر شور با کیفیت s1 در مرحله جوانه زدن و استقرار گیاه و پس از این مرحله کاربرد سه شوری آب فوق الذکر تا پایان فصل زراعی (gu)، و آبیاری یکنواخت با کیفیت های فوق الذکر از ابتدا تا انتهای فصل زراعی (gq) به عنوان کرت فرعی و دو تیمار بدون آبشویی و با اعمال آبشویی (بترتیب lr0و lr1) به عنوان کرت های فرعی فرعی، در چهار تکرار به صورت طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در قالب کرت های دو بار خرد شده همراه با کشت گندم در خاک با بافت رس و بمنظور بررسی اثر تیمارهای آزمایشی بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک مورد مطالعه قرار گرفت با افزایش شوری آب آبیاری، افزایش املاح در نیمرخ خاک بخصوص در لایه سطحی خاک ایجاد گردیده است که البته با اعمال مدیریت های کاربرد آب غیر شور در مرحله جوانه زدن و استقرار گیاه و پس از این مرحله کاربرد آب شور و اعمال آب آبشویی میزان افزایش نمک کمتر شده است، ولی همچنان خطر تجمع املاح با توجه به تبخیر سطحی زیاد و بافت سنگین خاک در منطقه وجود دارد و پایداری املاح خاک و الگوی یکنواخت توزیع نمک در خاک را به مخاطره می اندازد. به طور کلی، شوری آب آبیاری باعث افزایش روند انباشت نمک در خاک شد ولی مدیریت آبیاری و اعمال آبشویی باعث کاهش روند افزایش شوری خاک در طول فصل زراعی شد. نیز، تاثیر مدیریت آبیاری (کاربرد آب غیر شور در مرحله جوانه زدن و استقرار گیاه و کاربرد آب شور پس از این مرحله) در کاهش شوری خاک بیش از تاثیرآبشویی بود.