اثر کبالت خاک بر برخی شاخص‌های رشد لوبیا چیتی

ضرورت کبالت برای گیاهان هنوز اثبات نشده، اگر چه این عنصر برای رشد برخی گیاهان مفید است. از طرف دیگر کبالت عنصر سنگینی است که همراه برخی پساب‌ها و ضایعات روی خاک تخلیه می‌شود. تاکنون اثر کبالت خاک بر رشد لوبیا چیتی بررسی نشده است. به منظور بررسی اثر کبالت خاک بر تراکم کبالت و شاخص‌های رشد لوبیا چیتی آزمایشی گلدانی در قالب طرح کاملاٌ تصادفی با پنج تیمار (?، ??، ??، ??? و??? میلی‌گرم کلریدکبالت بر کیلوگرم خاک خشک) در گلخانه دانشگاه شهرکرد در سال ???? اجرا شد. در پایان مرحله بلوغ فیزیولوژیکی، اندام‌های لوبیا چیتی (برگ، ساقه و ریشه) جدا و پس از اندازه‌گیری سطح برگ، طول ساقه و طول ریشه، وزن‌تر و خشک آن‌ها نیز تعیین شد، سپس میزان کبالت در ساقه، ریشه و برگ خشک شده اندازه‌گیری شد. رابطه‌ی خطی قوی بین غلظت کبالت خاک و تراکم کبالت در برگ، ساقه، ریشه و در بوته لوبیا چیتی دیده شد (01/0p < ). بیشتر کبالت جذب شده در ریشه لوبیا چیتی انباشته شد. در تیمار،?یعنی ??میلی‌گرم کبالت بر کیلوگرم خاک، تمام شاخص‌های رشد (وزن‌های خشک برگ، ساقه، ریشه و بوته لوبیا چیتی، سطح برگ، طول ساقه و ریشه افزایش یافتند (01/0p < )، در غلظت‌های زیادتر کبالت خاک تمام شاخص‌های رشد تحت تاثیر منفی کبالت قرار گرفته و به صورت خطی کاهش یافتند. ضریب آلومتری در غلظت ?? میلی‌گرم بر کیلوگرم کبالت خاک دارای بیشترین مقدار بود (01/0p < ) و سپس کاهش یافت. بنابراین، در غلظت‌های کم کبالت رشد ساقه بیشتر از رشد ریشه افزایش می‌یابد. بر عکس بازدارندگی نسبی رشد ریشه در تیمار؛ ? معادل ?? میلی گرم کبالت بر کیلوگرم، کاهش و با افزایش کبالت خاک افزایش یافت. در مجموع آستانه تحمل لوبیا چیتی به کبالت ?? میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک خشک یا ??? میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک اندام هوایی لوبیا تخمین زده می‌شود.