>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی تاثیر سیلیسیم بر عملکرد گندم و کارایی مصرف آب در شرایط تنش خشکی  
   
نویسنده پزشک ساره ,ملکوتی محمدجعفر ,طهرانی محمد مهدی ,رضاخانی لیلا
منبع پژوهش هاي خاك (علوم خاك و آب) - 1401 - دوره : 36 - شماره : 4 - صفحه:335 -347
چکیده    این پژوهش به منظور بررسی اثر سیلیسیم بر عملکرد گندم و کارایی مصرف آب در شرایط تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات خاک و آب کرج به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال زراعی 95-1394 اجرا گردید. عامل اصلی آبیاری در دو سطح آبیاری کامل و تنش (40 % کمتر از نیاز آبی گیاه)، عامل فرعی شامل محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم در سه سطح (صفر، 2.5 و 5 کیلوگرم در هکتار)، در سه مرحله‌ی ساقه روی، ظهور سنبله و مرحله ی خمیری شدن و مصرف خاکی سیلیکات پتاسیم در دو سطح (صفر و 20 کیلوگرم در هکتار) در مرحله ی ساقه روی بود. نتایج نشان داد که کاربرد سیلیکات پتاسیم (مصرف خاکی و محلول پاشی) موجب افزایش عملکرد دانه، وزن هزاردانه، تعداد دانه در خوشه، طول خوشه و ارتفاع اندام هوایی گندم شد. کاهش آبیاری از 100% به 60% نیاز آبی گندم موجب کاهش عملکرد دانه گندم به مقدار 8.3% شد ولی کاربرد سیلیکات پتاسیم این کاهش را جبران نمود به طوری که در شرایط تنش خشکی، عملکرد دانه گندم با محلول پاشی پنج در هزار سیلیکات پتاسیم، 30.6% نسبت به عدم کاربرد سیلیسیم افزایش یافت. بیشترین کارایی مصرف آب در شرایط تنش خشکی  بدست آمد و محلول پاشی پنج در هزار سیلیکات پتاسیم، موجب افزایش کارایی مصرف آب به مقدار 31% نسبت به عدم کاربرد سیلیسیم شد. از این رو با توجه به نتایج بازده اقتصادی در مقایسه با عرف کشاورزان می توان توصیه کرد که در شرایط تنش خشکی، از محلول پاشی سیلیکات پتاسیم با غلظت پنج در هزار طی مراحل رشد گندم استفاده شود.
کلیدواژه رژیم آبیاری، سیلیکات‌پتاسیم، گندم رقم سیوند
آدرس دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده کشاورزی, گروه علوم خاک, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده کشاورزی, گروه علوم خاک, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات خاک و آب, بخش تحقیقات شیمی، حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات خاک و آب, محقق بخش تحقیقات شیمی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه, ایران
پست الکترونیکی leila.rezakhani@yahoo.com
 
   investigation of the effect of silicon on wheat yield and water use efficiency under water stress conditions  
   
Authors pezeshk s. ,malakouti m.j. ,tehrani m.m. ,rezakhani l.
Abstract    this study was conducted to investigate the effect of silicon on wheat yield and water use efficiency (wue) in water stress conditions. the study site was research farm of soil and water research institute in karaj. the experiment was conducted as a randomized complete block design with split plots, in 2018-219 season. the main factor was irrigation at two levels of full irrigation and stress (40% less than wheat water requirement), and the secondary factor including foliar application of potassium silicate at three levels (zero, 2.5 and 5 kg/ha) at three growth stages (shooting, flowering, and grain filling) and soil application of potassium silicate (zero and 20 kg/ha). the results showed that soil and foliar application of potassium silicate increased grain yield, thousand-grain weight, number of seeds per spike, spike length, and height of wheat plant. reducing irrigation from 100% to 60% of wheat water requirement caused a decrease in grain yield by 8.3%, but the application of potassium silicate compensated for this decrease, such that under drought stress, wheat grain yield with application of 0.005 potassium silicate increased by 30.6% compared to the non-application of silicon. the highest wue was obtained under water stress conditions and application of 5‰ potassium silicate increased the wue by 31% compared to non-application. therefore, in the conditions of water stress, compared to the farmers’ practices, foliar application of potassium silicate with a concentration of 5‰ can be recommended during the growth stages of wheat.
Keywords irrigation regime ,potassium silicate ,wheat cv. sivand
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved