تعیین نُرم‌های استاندارد دریس برای درختان انار در استان یزد

تجزیه گیاه روش عملی مفیدی است که برای نمایش وضعیت تغذیه درختان میوه، توصیه کود و افزایش کارآیی کودها استفاده می‌شود مشروط بر اینکه نتایج تجزیه شیمیایی به روش مناسبی تفسیر گردد. روش تلفیقی تشخیص و توصیه، دریس یک سیستم جامع تفسیر نتایج تجزیه گیاه است که تا حدود زیادی نارسائی‌های روش‌ حد بحرانی و دامنه کفایت را مرتفع ساخته است. انار (punica granatuom l.) یکی از محصولات اقتصادی سردرختی کشور ایران است ولی اطلاعات و تحقیقات کافی برای تهیه و تنظیم برنامه کودی آن انجام نشده است. در تحقیق حاضر از 151 باغ انار پراکنده در استان یزد طی مدت دو سال (79-1377) نمونه‌برداری گیاه انجام شد و یک بانک اطلاعاتی حاوی صفات عملکرد و غلظت عناصر غذایی در برگ انار ایجاد گردید. سپس بر اساس روش دریس باغهای مذکور بر مبنای 14 تن در هکتار به دو جامعه با عملکرد زیاد و کم تقسیم شد. متعاقب آن کلیه فرم‌های بیان متشکل از نسبت و حاصلضرب دو عنصری غلظت عناصر در دو جامعه مذکور تعیین گردید. بعد از محاسبه واریانس کلیه فرم‌های بیان در دو جامعه، نسبت واریانس فرم‌های بیان جامعه عملکرد کم به زیاد تعیین گردید (sb/sa) و با در نظر گرفتن دو پارامتر یکی  بزرگترین نسبت واریانس و دیگری روند تغییرات غلظت عناصر در دوره رشد 45 فرم بیان به عنوان مناسبترین نرم‌های استاندارد دریس گزینش گردید. همچنین با استفاده از برنامه کامپیوتری qbasic شاخص‌های دریس برای 9 عنصر غذایی n، p، k، ca، mg، fe، mn، zn و cu محاسبه گردید. این نرم‌ها و شاخص‌ها برای ارزیابی و تشخیص اختلالات تغذیه درختان انار کاربرد فراوان خواهد داشت.

determination of dris refrence norms for pomegranate in yazd province

plant analysis is a useful tool in monitoring nutritional status, recommending fertilizer rates and types, and maximizing fertilizer efficiency, if the chemical analysis results are correctly interpreted. diagnosis and recommendation integrated system (dris) approach is a comprehensive system which does not have limitations of the critical value approach (cva) and sufficiency range approach (sra). pomegranate (punica granatum l.) is one of iran’s commercial tree crops for which there is no sufficient data available for making fertilizer recommendations. in this investigation the amount of nutrients in leaf samples and yield from 151 pomegranate orchards throughout yazd province were determind for two years (199698). according to the dris technique, the whole population was divided into two groups based on yield performance as high and low yielding subpopulation with deviding line of  14 t ha1 yield. the mean of each subpopulation was calculated for various forms of expression. variance ratios between yield of subpopulation for all forms of expressions were calculated along with the coefficient of variation (cv). in order to select the best reference norms two factors were taken into account involving the largest of variance ratio (sb/sa) and the concentration of elements during growth stage. 45 reference norms were selected. dris indices for n, p, k, ca, mg, fe, mn, zn and cu were calculated using quick basic and excell softwares. these reference norms as well as the dris indices are useful in determining nutritional problems of pomegranate trees.