بررسی اثر کود زیستی ازتوباکتر و مدیریت کود اوره، توام با کود حیوانی بر عملکرد و پروتئین گندم دیم

به منظور بررسی اثر کود زیستی ازتوباکتر و مدیریت مصرف کود اوره توام با کود حیوانی بر عملکرد و پروتئین گندم دیم، آزمایشی با دو سطح کود حیوانی شامل m0 )بدون کود حیوانی) و m15 (15 تن در هکتار کود حیوانی( و ده تیمار کودی با ترکیب های مختلف روش و زمان مصرف کود اوره و تلقیح بذر با ازتوباکتر شامل، t1  =شاهد (بدون اوره و عدم تلقیح بذر با ازتوباکتر) t2 = کل اوره در پائیز، t3 = کل اوره در اوایل بهار به صورت سرک، t4  =نصف اوره در پائیز + نصف دیگر اوره در اوایل بهار به صورت سرک، t5 = نصف اوره در پائیز + محلول پاشی 5% اوره (در مرحله پنجه دهی)، t6 = تلقیح بذر با ازتوباکتر، (t2 + t6)t7=، (t3 + t6)= t8، (t4 + t6)= t9و  (t5 + t6)=  t10بر روی رقم گندم دیم آذر 2 در سه تکرار، به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در تناوب گندمآیش به مدت دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو (کردستان) به اجرا در آمد. نتایج مشخص نمود که اثر کود حیوانی بر عملکردهای بیولوژیک و دانه در سطح (0.01>p) و بر وزن هزار دانه (0.05>p) معنی دار بود. اثر تیمارهای کودی بر عملکردهای بیولوژیک و دانه و وزن هزار دانه (0.01>p) معنی دار بود. اثر متقابل کود حیوانی و تیمارهای کودی بر هیچکدام از خصوصیات عملکردی معنی دار نبود. میانگین عملکرد دانه در تیمارهای t4، t8، t3، t2، t5، t9، t7 وt10  نسبت به شاهد، به ترتیب به میزان 845، 833، 759، 755، 678، 670،657 و622 کیلوگرم در هکتار افزایش نشان دادند و همگی در یک گروه آماری قرار گرفتند، اما عملکرد دانه در تیمار ازتوباکتر، با شاهد تفاوت معنی داری نداشت. اثر متقابل کود حیوانی و تیمارهای کودی بر پروتئین دانه معنی دار بود (0.05>p). اثر تیمارهای کودی بر پروتئین دانه فقط برای تیمار t8 معنی دار (0.05>p) بود. نتیجه کلی این بود که در گندم، دیم مصرف کل کود اوره در پائیز به عنوان بهترین زمان مصرف و در شرایط مصرف نصف کود اوره در پائیز، محلول پاشی (پنج درصد) اوره در مرحله پنجه دهی در بهار به عنوان تکمیل کننده تغذیه نیتروژنی، قابل توصیه است.

Effect of Azotobacter Biofertilizer and Management of Urea Application Accompanied with Manure on Yield and Protein Content of Rained Wheat

In order to investigate the effect of seed inoculation with Azotobacter and, urea and manure on yield and protein content of rainfed wheat, an experiment was carried out with two levels of manure including M0 (without manure) and M15 (15 ton per hectare) and ten fertilizer treatments with different application methods of urea and seed inoculation with Azotobacter. Experimental treatments on Azar2 variety included T1=Check (without application of urea), T2=Total of urea in autumn, T3=Total of urea in spring, T4=Half of urea in autumn + Half of urea in spring, T5=Half of urea in autumn + spraying of urea in spring, T6=Inoculation of seed with Azotobacter, T7=(T2+T6), T8=(T3+T6), T9=(T4 +T6), T10= (T5+T6) as subplots. The experiment was carried out with three replications in fallowwheat rotation as splitplot in a randomized complete block design at Ghamloo Research Station. Results showed that the effect of manure on biological yield, grain yield, and thousand kernel weight (TKW) was significant at 1%, 1%, and 5% probability levels, respectively. The effects of urea treatments on biological yield, grain yield, and TKW were all significant at 1% probability levels. Interaction effects of manure and fertilizer treatments on biological yield, grain yield, and TKW were not significant. Mean comparison of different traits on Duncan multiple range tests, indicated that grain yield of T4, T8, T3, T2, T5, T9, T7, and T10 compared with check increased significantly (p<0.05) as 845, 833, 759, 755, 678, 657, 670 and 622 kg. ha1, respectively, and all were in one statistical group. T6 did not differ relative to the check. Interaction effects of manure and fertilizer treatments on grain protein content were significant (p<0.05). Mean comparison of the main effect of different fertilizer treatments were indicated that except for treatment 6, other treatments compare with check were increased grain protein content but this increase was significant (p<0.05) only for T8. Generally, result indicated that for rainfed wheat, the best application time of total urea was in autumn; and in the conditions of using half of urea in autumn, foliar application of urea (5%) in spring (tillering stage) as a plant nitrogen supplement can be recommended.