اثر مواد نفتی بر میزان رس قابل پراکنش خود به‌خودی و مکانیکی در خاک‌های با بافت مختلف

این پژوهش با هدف بررسی اثر کاربرد سطوح صفر، 1.5%، 3% و 4.5% نفت خام، نفت سفید و گازوئیل بر رس قابل پراکنش خود به خودی و مکانیکی در سه خاک با بافت های لوم رسی، شن لومی و لوم شنی انجام شد. نتایج نشان داد که درصد رس قابل پراکنش خود به خودی در خاک های تیمار شده با نفت سفید و گازوئیل در مقایسه با نفت خام به طور معنی داری به ترتیب در حدود 34% و 44% و رس قابل پراکنش مکانیکی در خاک های تیمار شده با نفت سفید و گازوئیل در مقایسه با نفت خام به طور معنی داری و در حدود 200% بیشتر بود. نتایج در انتهای آزمایش نشان داد به طور کلی میانگین درصد رس قابل پراکنش خود به خودی در خاک شن لومی نسبت به خاک های لوم رسی و لوم شنی به طور معنی داری به ترتیب در حدود 21% و 57% بیشتر بود، در حالی که رس قابل پراکنش مکانیکی در خاک شن لومی به طور معنی داری حدود 31% کمتر از خاک لوم رسی و حدود 32% بیشتر از خاک لوم شنی بود. به طور کلی افزایش سطوح مواد نفتی سبب افزایش درصد رس قابل پراکنش خود به خودی و مکانیکی در سطوح اولیه و کاهش آن ها در سطوح بالاتر شد. نتایج نشان داد سطوح مختلف مواد نفتی اثرات معنی داری بر رس قابل پراکنش داشتند. بنابراین نتایج این پژوهش می تواند اطلاعات لازم در خصوص اثر مواد نفتی بر میزان رس قابل پراکنش خاک (به عنوان یکی از معیارهای استحکام و انسجام خاک و سایر ویژگی های مرتبط با آن) را فراهم کرده و در تصمیم گیری های لازم برای مدیریت و اصلاح خاک هاِ آلوده به نفت و همچنین استفاده از ترکیبات نفتی برای حفاظت از خاک در برابر فرسایش مورد استفاده قرار گیرد.

Effect of Petroleum Products on the Amount of Spontaneously and Mechanically Dispersible Clays in Soils with Different Textures

The aim of this study was to investigate the effect of application of 0, 1.5, 3, and 4.5% of crude oil, kerosene, and gasoline on spontaneously and mechanically dispersible clay in three texturally different soils of clay loam, loamy sand, and sandy loam. In general, the results showed that the percentage of spontaneously dispersible clay in soils treated with kerosene and gasoline was significantly higher than that treated with crude oil by, respectively, 34% and 44%. Mechanically dispersible clay in soils treated with kerosene and gasoline were significantly higher than that of the crude oil treaded soils by nearly two folds. The percentage of spontaneously dispersible clay in the loamy sand soils was significantly higher than that of the clay loam and the sandy loam soils by nearly 21% and 57%, respectively. While mechanically dispersible clay in loamy sand soil was significantly less by about 31% than that in clay loam soil and about 32% more than that in sandy loam soil. In general, increasing the application rates of petroleum products increased the percentage of spontaneously and mechanically dispersible clay at low levels, but decreased the mentioned attributes at higher levels. The results showed that different levels of petroleum products had significant effects on dispersible clay. Therefore, the results of this study can provide the necessary information about the effect of petroleum materials on the amount of dispersible clay, as one of the soil strength and cohesion criteria and other related characteristics. This information can be used in making the necessary decisions for management and reclamation of different types of oilcontaminated soils, and for using petroleum compounds to protect the soil against erosion.