بررسی اجمالی وضعیت عناصر پرمصرف، شوری و کربن آلی در خاک برخی اراضی شالیزاری استان گیلان

عدم آگاهی از تغییرات عناصر موجود در خاک مزارع مختلف و توصیه‌های یکسان کودی سبب می‌شود که برخی خاک‌ها بیشتر و برخی‌ کمتر از حد نیاز خود کود دریافت کنند. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات مکانی و وضعیت عناصر پر‌مصرف شامل نیتروژن، فسفر و‌ پتاسیم و برخی ویژگی‌های مهم خاک از جمله کربن‌آلی، قابلیت هدایت الکتریکی وph  در برخی شالیزارهای گیلان اجرا شد. به این منظور، در سال زراعی 1398 و قبل از آماده سازی زمین برای کشت، از عمق صفر تا 30 سانتی‌متری خاک مزارع شالیزاری مناطق ماسال‌، رودبار، مقداد (خشکبیجار، لشت‌نشا، خمام) و سیاهکل در استان گیلان با فواصل حداقل 500 متر نمونه‌برداری بصورت مرکب انجام شد. با استفاده از نتایج تجزیه خاک، وضعیت ویژگی های مورد نظر بر پایه آمار توصیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس، محدوده مناطق بیش‌بود و ‌کمبود عناصر غذایی در اراضی‌ شالیزاری تعیین شد. بررسی داده‌ها نشان داد که در مناطق مورد بررسی عنصر فسفر یکی از محدودیت‌های عمده بود به طوری که بیشتر از 80% خاک‌های نمونه‌برداری شده منطقه سیاهکل، 72% خاک‌های منطقه رودبار، 65% خاک‌های منطقه ماسال و54% خاک‌های منطقه مقداد دچار کمبود فسفر قابل استفاده بودند. در مناطق یاد شده، پتاسیم شرایط بهتری نسبت به فسفر داشت به طوری که درمنطقه سیاهکل 3/51% خاک‌ها، در منطقه رودبار 31٪، در منطقه ماسال 66٪ و در منطقه مقداد 26٪ خاک‌های نمونه‌برداری شده دارای پتاسیم قابل استفاده کمتر از سطح بحرانی بود. همچنین در منطقه مقداد 4/19٪ خاک‌ها، در ساهکل 6/36٪ ، در ماسال 4/48٪ و در رودبار100٪ خاک‌های مزارع نمونه‌برداری شده دارای نیتروژن کمتر از سطح بحرانی بود. بررسی وضعیت خاک‌های شالیزاری نقاط نمونه‌برداری حاکی از آن بود که توزیع مکانی عناصر غذایی پرمصرف یکسان نبود. بر این اساس، توصیه‌های کودی یکسان برای اراضی مختلف شالیزاری مناسب نبوده و توزیع کود در شهرستان‌‌های مختلف استان باید با توجه به وضعیت خاک هر منطقه انجام شود

Overview of the Status of Macro Elements, Salinity, and Organic Carbon in Some Paddy Lands of Gilan Province

Lack of awareness of changes in soil content of nutrient elements in different farms and applying the same fertilizer recommendations cause some soils to receive more, and some less, than the required fertilizer. The aim of this study was to investigate the spatial changes and status of macro elements including N, P and K and some important soil properties such as OC, EC, and pH in some paddy fields of Gilan Province. To this end, in 2018, before preparing the land for cultivation, composite soil sampling was performed from 0 to 30 cm depth of paddy fields in Masal, Rudbar, Meqdad (Khoshkbijar, Lashtnashah, Khomam) and Siahkal areas, with spacings of at least 500 m. Using the results of soil analysis, status of the desired characteristics was evaluated based on descriptive statistics. Then, excess and deficiency of nutrients in paddy lands were determined. Data analysis showed that  available phosphorus was one of the major limitations in the study areas, such that more than 80% of the sampled soils in Siahkal, 72% in Rudbar, 65% in Masal, and 54% in Meqdad were deficient in P. Potassium had better conditions than P, such that 51.3% of the soils in Siahkal area, 31% in Rudbar, 66% in Masal, and 26%in Migdad had available K lower than the critical level. Also, 19.4% of soils in Meqdad region,  36.6% in Siahkal, 48.4% in Masal, and 100% in Rudbar had total N lower than the critical level (0.2 %). Examination of the condition of paddy soils at the sampling points showed that the spatial distribution of nutrients was not the same. The findings of this study showed that using the same fertilizer recommendation is not suitable for different paddy lands; and distribution of fertilizer in different areas of the province should be done according to the soil analysis of each region.