اثر سطوح مختلف شوری، روی و گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس بر رشد و جذب برخی عناصر غذایی توسط گیاه کلزا (brassica napus l.)

به منظور ارزیابی اثر روی و گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس و شوری ناشی از کلرید‌ سدیم بر رشد و جذب عناصر فسفر، پتاسیم و رویتوسط گیاه کلزا، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل شوری خاک در چهار سطح (1، 4، 7 و 10 دسی‌زیمنس بر متر)، گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس در دو سطح (صفر و 500 کیلوگرم در هکتار) و روی در سه سطح (صفر، 25 و 50 میلی گرم در کیلوگرم خاک از منبع سولفات روی) و در مجموع 72 تیمار بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری تمام صفات مورد بررسی را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث کاهش معنی‌دار مولفه های رشد مانند ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک اندام هوایی و ریشه و نیز کاهش جذب عناصر غذایی مورد بررسی گردید؛ ولی، شوری باعث افزایش معنی دار غلظت سدیم در ریشه و اندام هوایی گیاه شد. مصرف گوگرد و کاربرد 25 میلی گرم در کیلوگرم روی در شرایط تنش شوری، موجب بهبود صفات رشد و افزایش غلظت فسفر، پتاسیم و روی به ترتیب به میزان 15.26%، 110.5%و 376.6% و نیز کاهش غلظت سدیم در اندام هوایی گیاه به میزان 34.77% نسبت به تیمار شاهد گردید. به طور کلی نتایج نشان داد مصرف گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس و نیز مصرف سطح بهینه ی کود سولفات روی (25 میلی گرم در کیلوگرم خاک)، می تواند با تاثیرگذاری بر خصوصیات خاک و همچنین تامین مستقیم عناصر، میزان جذب عناصر غذایی را در شرایط تنش شوری بالا برده و با کاهش میزان جذب سدیم، اثرات زیان بار شوری بر گیاه را کاهش دهد.

Effect of Different Levels of Salinity, Zinc, and Sulfur Inoculated with Thiobacillus on Rapeseed Growth Parameters and Some Nutrient Uptake (Brassica napus L.)

In order to evaluate the effect of zinc, sulfur inoculated with Thiobacillus, and salinity caused by sodium chloride on some growth parameters and uptake of phosphorus, potassium, and zinc by rapeseed, a greenhouse experiment was conducted in factorial randomized complete block design with three replications. Treatments consisted of soil salinity at four levels (1, 4, 7, and 10 dS m1), sulfur inoculated with Thiobacillus at two levels (0 and 500 kg ha1) and zinc sulfate at three levels (0, 25, and 50 mg kg1). The results showed that salinity stress affected all studied traits and caused a significant reduction in growth parameters such as plant height, root length, shoot and root dry weight, and reduced nutrient uptake; however, salinity caused a significant increase in the roots and shoots sodium concentration. Application of sulfur along with 25 mg kg1 zinc under salinity stress improved growth traits and increased the concentration of phosphorus, potassium, and zinc by 15.26%, 110.5%, and 376.6%, respectively, and reduced the concentration of sodium in the aerial part of the plant by 34.77% as compared to the control treatment. In general, the results showed that the use of sulfur inoculated with Thiobacillus and the optimal level of zinc sulfate fertilizer (25 mg kg1 soil) affected soil properties as well as the direct supply of macro elements; consequently, the amount of nutrient uptake increased under salinity stress and harmful effects of salinity on plants was mitigated by reducing sodium uptake.