مطالعه اثر کشت طولانی مدت انگور بر روی کانی‌شناسی اجزاء خاک و شکل‌های مختلف پتاسیم در دو منطقه ملایر

نیاز کودی به عنصر پتاسیم تحت تاثیر نوع گیاه و مدت زمان کاشت آن و وابسته به منبع خاکی آن است. هدف از این تحقیق بررسیاثر کشت دراز مدت بر کانی شناسی اجزاء خاک و شکل های مختلف پتاسیم در باغات انگور در شهرستان ملایر است. خاک رخ ها در دو منطقه با بافت سنگین و سبک حفر شدند. خصوصیات فیزیکی، شیمیائی و شکل های مختلف پتاسیم خاک ها تعیین شد.اجزاء خاک جدا شدند و کانی شناسی جزء شن، سیلت و رس در برخی افق های خاک رخ ها تعیین شد.مقادیر میانگین پتاسیم محلول، تبادلی، غیرتبادلی و کل به ترتیب از 8/15 تا 1/62، 8/216 تا 8/540، 395 تا 1897 و 8322 تا 13416 میلی گرم برکیلوگرم در خاک رخ ها متغییر بود. پتاسیم محلول و تبادلی با کربن آلی (67/0r2=) و میزان رس (42/0 r2=)دارای ارتباط مثبت معنی داری بودند. آهک و سیلت با اشکال پتاسیم دارای ارتباط منفی و در برخی موارد معنی دار(62/0 r2=) بودند. نتایج کانی شناسی در جزء رس نشان داد که منطقه با بافت درشت عمدتا حاوی ایلایت بیشتر و منطقه با بافت سنگین حاوی ورمی کولایت و سپس اسمکتایت بیشتری بود. کانی های مختلط ایلایتاسمکتایت،ایلایت–ورمی کولایت،و کلرایتاسمکتایت دربخش سیلت نمونه ها بیشتر مشاهده شدند و نقش اصلی کنترل شکل های متفاوت پتاسیم را در این جزء داشتند. کشت دراز مدت انگور در هر دو منطقه باعث کاهش پتاسیم کل نسبت به اراضی بایر کناری شده است. توصیه می شود برای آزادسازی پتاسیم از جزء غیرتبادلی، مصرف کود پتاسه از طریق آزمون خاک برآورد گردد

Study on the Effect of Long Term Cultivation of Grape on Mineralogy of Soil Fractions and Different Potassium Forms in Two Regions of Malayer

Potassium (K) fertilizer requirement is affected by crop type, land cultivation history, and properties of the soil resources. The purpose of this research was to investigate the effect of long term grape cultivation on soil fractions mineralogy and different potassium forms in Malayer region, Iran. Soil profiles in two areas with fine and coarse texture were dug and soil physicochemical characteristics and different potassium forms were determined. All soil fractions were separated and the content of minerals in the sand, silt and clay fractions was determined in some horizons. Soil soluble, exchangeable, nonexchangeable, and total K concentrations ranged from 15.8 to 62.1, 216.8 to 540.8, 395 to 1897, and 8322 to 13416 mgkg1, respectively. Soluble and exchangeable potassium significantly correlated with soil clay content (r2= 0.42, p < 0.05) and organic carbon (r2= 0.67, p < 0.01). Calcium carbonate equivalent and silt negatively correlated with different potassium forms (r2=0.62, p < 0.05). The mineralogical studies of clay fraction showed that coarsetextured soils had higher illite content and finetextured soils had higher vermiculite and to some extent smectite. Mixed minerals as illitesmectite, illitevermiculite, and chloritesmectite were observed in the silt fraction, and had the main control on the different potassium forms in this fraction. Long term cultivation of grape in the two areas had caused reduction of total potassium content compared to uncultivated neighboring lands. It is recommended that for nonexchangeable K release, K fertilizer application should be based on the soil analysis.