تاثیر زئولیت و کمپوست گاوی بر جذب کادمیم و برخی عناصر ضروری گندم در خاک آلوده

با توجه به اهمیت گندم در تغذیه انسان و همچنین وجود غلظت های بالای فلزات سنگین و سمی در اراضی آلوده، بررسی اثر زئولیت و کود گاوی کمپوست شده و نقش آنها در تعدیل آلودگی و تغذیه گندم حائز اهمیت می باشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد مطالعه شامل مقادیر مختلف زئولیت و کمپوست هر کدام بصورت صفر، 0.5%، 1% و 1.5 درصد براساس درصد وزنی خاک بود. نتایج نشان داد که تاثیر زئولیت، کمپوست و اثر متقابل زئولیت و کمپوست بر مقدار کادمیم، نیتروژن، فسفر و پتاسیم موجود در ریشه، ساقه و دانه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. بیشترین مقدار کادمیم در بخش‌های مختلف اندام گیاه در شرایط عدم مصرف زئولیت و کمپوست و کمترین آن در شرایط مصرف 1.5 درصد زئولیت به همراه 1.5 درصد کمپوست مشاهده شد و تفاوت بین آنها معنی‌دار بود. بیشترین مقدار نیتروژن، فسفر و پتاسیم در ریشه، ساقه و دانه در شرایط مصرف 1.5 درصد زئولیت به همراه 1.5 درصد کمپوست و کمترین مقدار عناصر فوق در شرایط عدم مصرف زئولیت و کمپوست مشاهده شد و تفاوت آنها نیز از لحاظ آماری معنی‌دار بود. نتایج کلی آزمایش نشان داد که کاربرد زئولیت و کمپوست در اراضی آلوده به کادمیم از طریق کاهش آلودگی و آسیب‌های ناشی از آن و نیز در جهت افزایش جذب عناصر ضروری موثر واقع شود.

Effect of Zeolite and Composted Cow Manure on the Absorption of Cadmium and Some Essential Elements by Wheat in Contaminated Soil

Considering the importance of wheat in human nutrition and the presence of high concentrations of heavy and toxic metals in contaminated lands, it is important to study the effect of zeolite and composted cow manure and their role in reducing soil contamination and wheat nutritious properties. For this purpose, a factorial experiment was conducted based on a completely randomized design with three replications. The treatments included different amounts of zeolite and compost, each with zero, 0.5%, 1%, and 1.5% based on the weight percentage of soil. The results showed that the effect of zeolite, composted manure, and their interaction on cadmium, nitrogen, phosphorus and potassium in root, stem, and seed were significant at 1% level. The maximum cadmium in different parts of plant was obtained in nonapplication of zeolite and compost, and the minimum was obtained in 1.5% zeolite and 1.5% compost, with significant differences. The maximum concentrations of nitrogen, phosphorus and potassium in root, stem, and seed were obtained in 1.5% of zeolite plus 1.5% compost, and their minimum concentrations were in nonapplication of zeolite and compost, with significant differences. In general, the results of the experiment showed that application of zeolite and compost to cadmiumcontaminated lands could reduce absorption of cadmium, and the damage caused by it, and could increase absorption of essential elements.