تاثیر خاک‌ورزی حفاظتی و مدیریت بقایای گندم بر برخی خصوصیات خاک و عملکرد ذرت

بهبود ویژگی‌های خاک برای دستیابی به کشاورزی پایدار، مستلزم مدیریت صحیح بقایای گیاهی است. هدف از این تحقیق مقایسه تاثیر روش های خاک‌ورزی حفاظتی (کم‌خاک‌ورزی و بی خا‌ک‌ورزی) و اثر کاربرد سطوح بقایای گندم بر خصوصیات خاک و عملکرد ذرت دانه‌ای بود. تیمارهای خاک‌ورزی در سه سطح، کم‌خاک‌ورزی با دیسک، کم‌خاک‌ورزی با خاک‌ورز مرکب (چیزل‌پکر)، بی‌خاک‌ورزی و مدیریت بقایای گندم در چهار سطح، حذف بقایا از طریق سوزاندن (روش مرسوم)، حفظ 35، 75 و 100 درصد بقایا اعمال شد. آزمایش به صورت بلوک‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد، از نظر آماری دو تیمار کم‌خاک‌ورزی در یک گروه و بی‌خاک‌ورزی با میانگین عملکرددانه برابر 12370[h1]  کیلوگرم در گروه دیگر قرار گرفتند. عملکرد دانه ذرت در روش کم‌خاک‌ورزی با چیزل پکر 635 کیلوگرم در هکتار نسبت به تیمار بی‌خاک‌ورزی بیشتر بود. در دو روش کم‌خاک ورزی عملکرد تقریباً 5 درصد بیشتر از روش بی‌خاک ورزی شد. کربن آلی و پتاسیم خاک تحت تاثیر خاک‌ورزی و میزان بقایا قرار گرفت به طوری که تیمار سوزاندن بقایا در هر سه روش خاک‌ورزی، کمترین میزان کربن آلی و بیشترین فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک را به خود اختصاص داد. اثرمتقابل خاک‌ورزی و مدیریت بقایا در سال نشان داد که تیمار سوزاندن بقایای گندم در شرایط کم‌خاک‌ورزی در سال سوم بیشترین پتاسیم قابل جذب در خاک را داشته است. کربن آلی خاک در سال سوم آزمایش در سه تیمار حفظ بقایا نسبت به سال اول به ترتیب 13%، 19% و 19 درصد افزایش نشان داد، همچنین کم‌خاک‌ورزی با چیزل‌پکر در سال سوم آزمایش با حفظ 75 درصد بقایا، باعث افزایش 8 درصدی کربن آلی خاک گردید. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق توصیه می شود، برای منطقه مورد مطالعه از سوزاندن بقایا پرهیز شود و از روش‌های کم‌خاک‌ورزی و حفظ 7535%  بقایا در خاک استفاده شود.  [h1]عملکرد هر تیمار را جداگانه بنویسید.

Effect of Conservation Tillage and Wheat Residue Management in Some Soil Properties and Grain Yield of Corn

In order to achieve sustainable agriculture, improving soil characteristics by proper residue management is necessary. The objective of this research was to comparethe effect of conservation tillage (reduced tillageand no tillage) and the effect of wheat residues management on some soil properties and corn yield. Tillage treatments included three levels of reduced tillage by disk, reduced tillage by combined machine, and no tillage (chisel packer). Wheat residuemanagement treatments consisted of removing the residue by burning (conventional method) and retention of 100%, 75% and 35% of residue. This experiment was performed as split block in randomized complete blockdesign with three replications. According to the results, the two reduced tillage treatments were in one statistical group and no tillage was in another, with the grain yield of 12370 kg/ha. Grain yield in reduced tillage using chisel packer was more than the yield of no tillage by 635 kg/ha. In the two methods of reduced tillage, the corn yield was more than the yield of no tillage by about 5%. Soil organic carbon and potassium (K) were affected by tillage method and residue, so that burning the residue treatment in all three tillage treatments had the least soil organic carbon (SOC) and the highest available phosphorus (P) and potassium (K). Interaction effect of tillage and residue management in year showed that, in the third year, burning of the wheat residue in reduced tillage condition had the highest available potassium in the soil.  In the third year of the experiment, soil organic carbon in the residue retention treatments increased by, respectively, 13%, 19%, and 19%. In the same year, reduced tillage by using chisel packer increased the soil organic carbon (SOC) about 8% by preserving the 75% of residue. Based on the results of this research, for the region of study, burning of the plant residues should be avoided and retention of 3575% of residue and using reduced tillage methods is recommended.