تاثیر کاربرد بٌر و سیلیسیوم بر غلظت و توزیع عناصر پر نیاز در اندام‌های مختلف دانهال انبه

سمیّت بٌر یک اختلال تغذیه‌ای است که رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک در سراسر دنیا را کاهش می‌دهد. با توجه به خشکسالی‌های اخیر در استان هرمزگان، سمیّت بٌر به مقدار قابل توجهی ‌افزایش یافته ‌است. سمیّت بٌر در خاک و گیاه، اغلب به‌علت فراوانی بٌر در آب آبیاری است که سبب تجمع این عنصر در خاک و در نهایت در گیاه می‌شود. یکی از روش های عملی برای تعدیل سمیّت بور، کاربرد عناصری همچون سیلیسیوم در محیط رشد گیاه است. در این راستا پژوهشی، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های ‌کامل تصادفی با شش ‌سطح بٌر (0، 5، 10، 20، 40، 80 میلی‌گرم بور در کیلوگرم خاک) از منبعh3bo3  و چهار سطح سیلیسیوم (0، 70، 140، 280 میلی‌گرم سیلیسیوم درکیلوگرم خاک) از منبع na2si3o7 در چهار تکرار برروی دانهال‌های انبه در ایستگاه تحقیقات میناب انجام گرفت. هفت‌‌ماه پس از کاشت، دانهال‌ها برداشت و عناصر b, si, n, p, k, ca, mg  در گیاه اندازه گیری شدند. نتایج نشان‌‌داد میانگین غلظت بٌر در برگ با کاربرد بٌر در بالاترین سطح، 2.4 برابر ساقه و 2.1 برابر ریشه  بود. با افزایش سطوح کاربردی بٌر غلظت نیتروژن در برگ و ریشه به ترتیب 11.8 و 4.2 درصد کاهش و در ساقه 6.9 درصد افزایش داشت. در سطح بالای کاربرد بٌر با افزایش کاربرد سیلیسیوم، غلظت فسفر برگ روند صعودی را نشان داد. غلظت پتاسیم در برگ انبه با افزایش سطوح کاربردی بٌر و سیلیسیوم افزایش نشان داد ولی در ساقه و ریشه روند کاهشی دنبال شد. تاثیر برهمکنش بور و سیلیسیوم در سطوح پایین بٌر بر غلظت کلسیم روندی کاهشی و در سطوح بالای کاربرد بٌر روندی افزایشی داشت؛ درحالی که تاثیر برهمکنش آنها بر غلظت منیزیم گیاه دارای روندی کاهشی بود. بطور کلی کاربرد بٌر باعث شد غلظت عناصر نیتروژن، فسفر ‌و منیزیم در برگ نهال ‌انبه‌ کاهش و غلظت ‌پتاسیم و کلسیم افزایش‌یابد. اگر چه با کاربرد ‌سیلیسیوم‌ تغییرات چشمگیری مشاهده نشد.

Effects of Boron and Silicon Application on Concentration and Distribution of Macronutrients in Different Tissuesof Mango Seedlings

Due to recent drought periods in Hormozgan province, boron toxicity has been increased significantly. One of the applicable practices to rectify toxicity of boron is application of some nutrients such as silicon to the plant growth medium. To investigate this phenomenon, an experiment with the following treatments was designed and conducted. Six levels of boron, i.e. 0, 5, 10, 20, 40 and 80 mg B per kg of soil from the H3BO3 source and four levels of silicon,  i.e. 0, 70, 140 and 280 mg Si per kg of soil from the Na2Si3O7 source,  in four replications on potted mango seedlings. Sevenmonth old seedlings were harvested and B, Si, N, P, K, Na, Ca and Mg were measured in the plants tissue. The results indicated that application of the highest level of B resulted in high concentration of boron with different ratios in different tissues. The average concentration of B measured for the leaves was 2.4 X and root 1.2 X compared to the stem tissue. With increasing levels of boron, nitrogen concentration in leaves and roots decreased by 11.8% and 4.2%, respectively, and in opposite direction, nitrogen increased in the stems by 6.9%. However, at high levels of boron, with increased application of silicon, phosphorus concentration of the leaves exhibited an upward trend. Concentration of potassium in mango leaves increased by increasing levels of boron and silicon, but it was the opposite in the stem and root where the trend was decreasing. Interaction effects between boron and silicon in lower levels of boron was found a decreasing effect in absorption of calcium, which changed the direction to increasing effect in higher levels of boron. The interaction was always a decreased effect on concentration of magnesium. In overall, excessive boron caused a negative effect on concentration of nitrogen, phosphorus, and magnesium, and a positive effect on concentration of potassium and calcium. However, silicon application failed to exhibit a generally impressive correction role to suggest for field    conditions.