بررسی شکل‌های شیمیایی روی در خاک آهکی زیر کشت انار و بادام

روی از مهمترین عناصر کم نیاز برای گیاهان می­باشد که قابلیت دسترسی آن در خاک­های آهکی کم است. قابلیت دسترسی روی برای گیاه به توزیع نسبی شکل­های مختلف شیمیایی آن در خاک بستگی دارد که تابعی از ویژگی­های خاک می­باشد. پژوهش  حاضر به منظور بررسی توزیع شکل­های شیمیایی روی در دو نوع خاک زیر کشت درختان بادام و انار با استفاده از روش عصاره­گیری دنباله­ای انجام گردید. نتایج نشان داد مقدار روی قابل استخراج با dtpa در خاک زیر کشت بادام نسبت به انار در خاک سطحی زیر سایه انداز 12/10% و در خاک سطحی خارج از سایه­انداز 9/91% می­باشد، خاک عمقی زیر سایه انداز 19/20% و در خاک عمقی خارج از سایه­انداز 21/67 % بیشتر گردید. مقدار روی قابل استفاده در خاک سطحی زیر سایه­انداز نسبت به خارج از سایه­انداز درختان انار 9/71% و در خاک عمقی زیر سایه­انداز نسبت به خارج از سایه­انداز درختان انار 10/18% بیشتر گردید. نتایج نشان داد بیشترین درصد شکل شیمیایی روی در روش عصاره­گیری دنباله­ای مربوط به شکل کل و سپس اکسیدهای آهن بی­شکل بوده که قابل دسترس برای درختان نیست. به طور کلی ترتیب شکل­های شیمیایی روی به لحاظ کمیت به ترتیب زیر بود: محلول + تبادلی< متصل به شکل آلی < متصل به اکسیدهای آهن متبلور < متصل به کربناتها < متصل به اکسید منگنز <متصل به اکسیدهای آهن بیشکل < کل به طور کلی بهنظر میرسد سایهانداز درختان به تامین روی مورد نیاز و درنتیجه استقرار بهتر گیاه در منطقه کمک میکند. از دلایل مهم این تغییرات وجود ماده آلی بیشتر در زیر سایه انداز درختان میباشد که باعث افزایش سهم شکلهای قابل استفاده روی در زیر سایهانداز شده است. این تاثیر در زیر سایهانداز درختان بادام بیش از انار بود.