نگاهی نو بر روایات تاریخ‏گذاری روایات حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) به مکی و مدنی

مفسران از دیرباز تلاش‏هایی جدی در تقسیم آیات به مکی و مدنی داشته‏اند. این نگاه به قرآن، قابل تطبیق بر احادیث حضرت محمد(ص) نیز هست. نگرشی جدید بر احادیث که با وجود مزایای فراوان مغفول مانده است. فوایدی چون شناخت ناسخ و منسوخ روایات، شناخت تاریخ تشریع و دستیابی به حکمت‏های آن، آشنایی با شیوۀ دعوت و مراحل آن، شناخت دقیق سیرۀ پیامبر اکرم(ع) و فهم بهتر قرآن از آن جمله‏اند. بررسی تاریخ مکه و مدینه در عصر نبوی نشان می‏دهد که احادیث مکی نسبت به مدنی قلتِ کمّی دارد. استفاده از ابزاری چون وجود قید زمانی در حدیث، توجه به راویان اول و مخاطبان، و مضامین روایات می‏توان غالب احادیث حضرت محمد(ص) را به لحاظ زمانی تقسیم نمود. آنچه در این پژوهش مطرح است تعریف مکی و مدنی در روایت، مزایا و ویژگی‏های این تقسیم، علل کم بودن روایات مکی و بیان برخی از مهم‏ترین شاخصه‏های روایات مکی و مدنی با ذکر مصادیق است.