«بطین» بودن امیر المومنین علی علیه السلام در روایت‏ها: تحلیل سندی و متنی

این مقاله به تحلیل سندی و متنی روایت‏های مربوط به وصف شکم امام علی(ع) پرداخته است. برخی از روایت‏ها، شکم بزرگ را جایگاه علم امام دانسته و یا آن را زیبایی ظاهری امام مطرح نموده‏اند و در برخی دیگر، این وصف در نکوهش امام(ع) مطرح شده است. در این مقاله یازده روایت را که در آن‏ها وصف «بطین» به امام(ع) نسبت داده شده، با توجه و تمرکز بر تاریخ ورود روایات در مصادر اولیه هر یک، بررسی نموده‏ایم. تحلیل سند و متن نشان می‏دهد که در سند آن‏ها از یک سو غالیان شیعه و از دیگر سو، مخالفان امام(ع) وجود دارند و در تحلیل متن، انواع اشکال‏های متنی، همچون تصحیف، نقل به معنا و اضطراب وجود دارد. لذا انتساب این متون به امامان معصوم: ممکن نیست. مهم‏ترین یافته این مقاله، با توجه به مصدرهای روایات، آن است که زمان ساخت روایت‏ها دوران خلیفه‏های اموی است که بعدها در زمان خلافت عباسی‏ها وارد مصدرهای شیعه شده است.