روایت‏های تاویلی باطنی؛ تاویل‏ یا تداعی معانی

نوشتۀ حاضر در پی طرح این ادعا است که پاره‏ای از روایت‏های تاویلی _ که با ساختار کلام و دلالت‏های متعارف زبانی قابل استناد به متن نیستند _ در حقیقت تاویل نیستند. هر چند از این گونه روایت‏ها به تاویل تعبیر شده‏اند، اما به دلیل شباهت آنها به تاویل و از باب استطراد، چنین نام گرفته‏اند. این‌ها به جهت مشابهت‏هایی که با متن دارند، تداعی معانی هستند. گویندگان، بنا به پاره‏ای ملاحظات، این تاویل‏گون‏ها را در زیر آیه‏ای و با اشاره به آن گفته‏اند. بررسی این ادعا و شواهد آن، و ارائۀ دیدگاه صاحب‏نظران در این باره، رویکرد این پژوهش است. این پژوهش در صدد است تا با رصد کردن این گونه از تاویل‏نماها و با روش توصیفی تحلیلی، تکلیف زبان‏شناختی آن‌ها را روشن نماید، و میزان نسبت آن‌ها با متن و اعتبارشان را بررسد.